Lijst Moerdijk onderzocht door deskundige

Jacob de Boer, hoogleraar toxicologie en milieuchemie van de Vrije Universiteit Amsterdam, heeft op verzoek van de NOS de lijst onderzocht waarop de stoffen staan die opgeslagen waren bij Chemie-Pack in Moerdijk. Hij voorziet wel enige problemen voor de directe omgeving van de brand, maar door de windrichting lijkt de wijdere omgeving geluk te hebben gehad.

"Het is een grote cocktail van allerlei soorten stoffen: van zuren, zware metalen, organische oplosmiddelen, zoutzuren, logen, noem maar op. Je kunt het zo gek niet bedenken eigenlijk", zo vat de hoogleraar de aanwezigheid van giftige stoffen samen.

De lijst werd gisteren openbaar gemaakt door het Regionale Beleidsteam. De Boer zegt dat twee zaken voornamelijk van belang zijn. Doordat er veel chloor aanwezig was, is het mogelijk dat bij de brand dioxines zijn gevormd. Doordat de wind uit het zuiden kwam had het erger kunnen zijn, maar 'de landerijen aan de overkant moeten goed bekeken worden'. Als eventuele dioxines daar terecht zijn gekomen, zijn de gewassen daar niet bruikbaar. Als het gehalte hoog is, zou misschien de grond daar afgegraven moeten worden.

Verder staan er veel anti-oxidanten voor technische doeleinden op de lijst. Deze zijn echter gepatenteerd, dus is het afwachten waar deze nou precies uit bestaan. Dit is bij gepatenteerde zaken niet meteen duidelijk, dus 'we hebben nog niet alles in beeld'. De hoogleraar verwacht dat problemen met de ademhaling zich zullen beperken tot de directe omgeving van de brand, zoals bij de hulpverleners aan de orde is.

Over het terrein van Chemie-Pack zegt De Boer dat het op het ogenblik een 'akelige poel van gif en agressieve stoffen' is. Hij benadrukt daarom nog eens dat de mensen die het terrein gaan opruimen 'ontzettend voorzichtig' moeten zijn.

Jacob de Boer gaat verder door te vertellen dat het volstond met aromaten, de kankerverwekkende stoffen. Hij zegt dat het lastig is om te bepalen of de hoeveelheden die zijn vrijgekomen gevaarlijk zijn. Met name de mensen die dichtbij de brand waren kunnen er meer van binnengekregen hebben. Hij denkt dat het moeilijk is om erachter te komen wie precies risico lopen hierbij, mensen uit Moerdijk waarschijnlijk niet, omdat de wind voor hen uit gunstige hoek kwam.

Door de verschillende stoffen die samen zijn vrijgekomen is het moeilijker om precies te achterhalen wat er gebeurd is, "Het is één groot reactorvat", zegt de deskundige. De stoffen reageren met elkaar en ook de precieze temperatuur bij de brand is van belang. Deze temperatuur was niet bekend bij De Boer. Maar een hoop stoffen zijn waarschijnlijk in die mate verbrand dat er alleen nog roet en waterdamp van over is gebleven.

De Boer vindt het geen goede zaak dat er bij dit soort situaties 'om één of andere reden' meteen gezegd wordt dat er geen gevaar is voor de volksgezondheid. Hij zegt dat de lijst zo snel mogelijk openbaar had moeten worden gemaakt, zeker in verband met de regen. "Want stel nou dat de wind de andere kant op had gestaan, hadden we echt een probleem gehad." Dat het Openbaar Ministerie de lijst nodig had voor onderzoek snapt hij wel, maar het gebruik van een kopieerapparaat had hem logisch geleken. Er staan immers geen geheimen zoals radioactieve stoffen op de lijst, sluit De Boer af.