VN wil onderzoek martelclaims Wikileaks
Navi Pillay, de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties, wil dat de VS en Irak onderzoek doen naar mogelijke gevallen van marteling. Die kwamen onlangs via klokkenluiderssite Wikileaks naar buiten. Het Pentagon beweert dat er geen schendingen onder de pet zijn gehouden.
Volgens Pillay suggereren de documenten onder meer dat de VS verdachten aan de Iraakse autoriteiten uit bleef leveren, ondanks aanwijzingen dat ze zouden worden gemarteld. Eerder zei VN-rapporteur Manfred Nowak al dat lidstaten verplicht zijn om indicaties van martelingen te onderzoeken en te vervolgen. De VS zegt dat de publicatie van de geheime informatie militairen en burgers in gevaar brengt.
Generaal George Casey, van 2004 tot 2007 bevelhebber van de Amerikaanse strijdkrachten in Irak, stelt dat alle militairen opdracht hadden om melding te maken van beschuldigingen van mishandeling. Dat lijken soldaten, gegeven de openbaarmakingen via Wikileaks, weliswaar te hebben gedaan, maar dergelijke meldingen zouden niet verder zijn onderzocht.
Het Pentagon ontkent martelingen door de vingers te hebben gezien, maar volgens Pillay wijzen de Wikileaks-documenten op wijdverbreide schendingen van internationaal recht in Irak. De VS en Irak moeten er alles aan doen om martelingen, standrechtelijke executies en andere mensenrechtenschendingen te onderzoeken en de verantwoordelijken te berechten, aldus de VN-commissaris. Ze krijgt hierin bijval van de Britse vice-premier Nick Clegg, aldus The Guardian.
Overigens vindt VN-rapporteur Novak dat de VS niet enkel moet kijken naar wat er in Irak is gebeurd. Beschuldigingen dat de VS verdachten overdroeg aan onder meer Egypte, Marokko en Syrië, in de wetenschap dat ze zouden worden mishandeld, dienen volgens hem ook te worden onderzocht.
Novak zegt verder dat er onder VS-president Obama weliswaar veel minder martelclaims binnenkomen dan onder zijn voorganger Bush, maar dat ook hij privé-interviews met gevangenen verbiedt. Bovendien zet Obama het beleid voort wat het vanwege geheimhoudingsrechten onmogelijk maakt voor mensen die gemarteld zouden zijn, om civiele rechtszaken te voeren.