VS: mogelijk VN-vredesmacht in Irak na 2011

Mogelijk is het nodig om een VN-vredesmacht naar Irak te sturen om betwiste gebieden in het olierijke noorden van het land te beschermen als de Amerikaanse troepen zich na 2011 terugtrekken uit het land. Dat heeft de hoogste Amerikaanse bevelhebber in Irak Ray Odierno dinsdag gezegd.

De vredesmacht kon wel eens nodig zijn als spanningen tussen de Koerden en de Arabieren in het gebied niet zijn verminderd. De Iraakse Koerden willen een aantal delen van de provincies Ninevah, Tamim en Diyala onderdeel maken van een autonome Koerdische regio. De door Arabieren gedomineerde centrale regering is hier echter tegen.

Odierno hoopt dat een dergelijke vredesmacht niet nodig is, maar erkende dat spanningen tussen de twee culturen de afgelopen jaren onder de oppervlakte hebben gesluimerd, zonder dat er een oplossing is gekomen. "Als de Koerden niet zijn geïntegreerd (in het Iraakse leger, red.), dan moeten we denken aan een ander mechanisme", aldus Odierno. "Ik weet nog niet hoe dat eruit moet zien. Wordt het een VN-macht volgens hoofdstuk 6? Ik weet het niet. Maar dat is iets dat moet worden uitgewerkt."

Hoofdstuk 6 van het charter van de Verenigde Naties verwijst naar vredestaken, zoals het onderzoeken van en bemiddelen bij geschillen.

Odierno zei dat als de Koerdische troepen wel goed integreren binnen het Iraakse leger de bescherming van het olierijke noorden bij het Iraakse leger komt te liggen. Hij zei echter dat het nog te vroeg is om daar nu al iets over te kunnen zeggen.

Het vooruitzicht van een VN-vredesmacht roept de vraag op of de situatie in Irak stabiel is als de Amerikaanse troepen in 2011 naar huis terugkeren, zoals is afgesproken in een veiligheidsovereenkomst tussen Washington en Bagdad. Aangenomen wordt dat de Iraakse leiders de Verenigde Staten dan ook gaan vragen de overeenkomst te herzien en na 2011 een aantal manschappen achter te laten, zodat het Iraakse leger en de politie meer tijd krijgen om te trainen.

Odierno betoogde dat deze beslissing moet worden genomen door de nieuwe Iraakse regering. Er wordt echter nog steeds onderhandeld over wie de regering gaat leiden, nadat er bij de verkiezingen van maart geen duidelijke winnaar naar voren kwam. De bevelhebber acht het echter onwaarschijnlijk dat er een grote troepenmacht in Irak achterblijft. "Ze willen wellicht technische steun, maar nogmaals, dat is hun beslissing, niet die van ons."

De hoop is dat Koerden en Arabieren samen gaan werken tegen een gemeenschappelijke vijand, Al-Qaida in Irak en opstandelingen die de spanningen uitbuiten, in plaats van tegen elkaar te vechten. Het experiment lijkt vooralsnog vreedzaam te verlopen, maar er blijven gevechten uitbreken tussen Koerdische en Arabische militairen.

Odierno heeft de Amerikaanse troepen dit jaar dan ook opdracht gegeven controleposten op te zetten in de betwiste gebieden. De controleposten worden bewaakt door militairen van de Amerikaanse, de Iraakse en de Koerdische strijdmacht. De reden voor het opzetten van de controleposten is dat er grote zorg is dat de etnische spanningen kunnen leiden tot oorlog.

Er is geen garantie dat de controleposten na het vertrek van de Amerikaanse troepen blijven bestaan. Generaal Babaker Shawkat Zebari, een Koerd die bevelhebber is van het Iraakse leger, zei dat de controleposten niet langer nodig zijn als het Iraakse parlement overeenstemming bereikt over de betwiste gebieden. Wanneer dat gebeurt, weet echter niemand.

"Het is een lastige kwestie. Maar we zullen zien", besloot Odierno.

VS: mogelijk VN-vredesmacht in Irak na 2011 (Foto: Novum)