'Mogelijk vijftig Russische spionagekoppels in VS'
Rusland heeft in de Verenigde Staten mogelijk wel vijftig stellen die voor het Kremlin spioneren. Dat heeft Oleg Gordievsky, een van de bekendste overgelopen spionnen uit het tijdperk van de Koude Oorlog, dinsdag gezegd.
Gordievsky, de voormalige onderdirecteur van de KGB in Londen, zei dat de Russische president Dmitri Medvedev op de hoogte is van het precieze aantal zogeheten 'illegalen' in elk land. De Russische geheime dienst heeft gewoonlijk veertig tot vijftig koppels in het veld, aldus Gordievsky. "De president weet het aantal en hoeveel er in elk land zitten, maar niet hun namen."
Landen hebben vaak een aantal medewerkers van inlichtingendiensten in andere landen zitten. De identiteit van deze medewerkers is bekendgemaakt aan het gastland. De meesten werken op ambassades, bij handelsafvaardigingen of op andere officiële posten. Gordievsky schat dat er ongeveer vierhonderd medewerkers van de Russische inlichtingendiensten bekend zijn bij de Amerikaanse regering. Nog eens veertig tot vijftig stellen zouden undercover werken.
Door de complexiteit die komt kijken bij het trainen van de medewerkers en het draaiende houden van de undercoverteams is het volgens Gordievsky onwaarschijnlijk dat Rusland meer koppels in de VS heeft dan het geval was tijdens zijn periode bij de KGB. Gordievsky werkte naar eigen zeggen negen jaar voor de afdeling die verantwoordelijk was voor de spionnen.
"Ik weet welke middelen ze (de Russen, red.) hebben en hoeveel mensen ze kunnen trainen en naar andere landen sturen", zei de voormalige dubbelspion. "Het is mogelijk dat er nu meer zijn, maar niet heel veel meer en zeker niet meer dan zestig."
Gordievsky zei dat de 'illegalen' er vaak niet in slagen betere informatie los te krijgen dan hun collega's die openlijk hun werk doen. "Zij zouden de voorhoede moeten vormen van de Russische inlichtingendienst, maar ze doen eigenlijk niets. Ze zitten in hun huis in Groot-Brittannië, Frankrijk en de VS."
Een of twee keer per jaar rapporteren de spionnen aan Rusland, maar ze werken vrijwel zonder een ondersteunend netwerk. "De illegalen ontberen de steun van de dienst en zijn als gevolg daarvan erg schuchter, waardoor ze weinig produceren", aldus Gordievsky.
In Groot-Brittannië roept de zaak herinneringen op aan sovjet-spion Melita Norwood, een ambtenaar die veertig jaar lang informatie over nucleair onderzoek en andere geheimen aan Moskou doorspeelde. De autoriteiten besloten de bejaarde grootmoeder niet te vervolgen toen ze in 1992 werd ontmaskerd. Norwood stierf in 2005 op 93-jarige leeftijd.
De Amerikaanse FBI maakte maandag bekend tien vermoedelijke spionnen te hebben gearresteerd na jaren hun gangen te zijn nagegaan. De verdachten zouden in kringen van beleidsmakers zijn geïnfiltreerd, terwijl ze zich voordeden als gewone burgers. Het tiental is aangeklaagd voor samenzwering als agent voor een buitenlandse regering, een misdrijf waarop ten hoogste vijf jaar gevangenisstraf staat.
Een elfde persoon werd dinsdag op Cyprus gearresteerd. De 54-jarige Christopher Robert Metsos wordt door de Verenigde Staten gezocht voor spionage en witwaspraktijken. Metsos werd dinsdag ingerekend op het vliegveld Larnaca toen hij naar Boedapest wilde vliegen.
De Britse en Ierse ministeries van buitenlandse zaken zeiden dinsdag dat ze opheldering willen over het vermoedelijk gebruik van valse paspoorten door een aantal van de door de FBI opgepakte verdachten. Verdachte Richard Murphy zou een vals Iers paspoort hebben gebruikt en Tracey Lee Ann Foley een vals Brits paspoort.