Zzp'ers onterecht beschuldigd van fraude

Redactie

Zelfstandigen zonder personeel die van 2004 tot medio 2006 met behoud van hun WW-uitkering een eigen bedrijf zijn gestart, hebben ten onrechte hoge terugvorderingen en boetes ontvangen. Dat oordeelt de Nationale Ombudsman Alex Brenninkmeijer na onderzoek.

Iemand die een WW-uitkering ontvangt, mag met behoud van de uitkering een eigen bedrijf starten. Dit is de zogenoemde zelfstandigenregeling. De uren die aan het eigen bedrijf zijn besteed, moeten worden opgegeven bij het UWV.

De uitkeringsinstantie en de Belastingdienst hebben met een bestandsvergelijking gecontroleerd op misbruik van de regeling over de periode van 2004 tot en met 2006. Ongeveer drieduizend zelfstandigen zonder personeel (zzp'ers) kregen vervolgens hoge terugvorderingen en boetes.

Volgens de ombudsman heeft het UWV veel zzp'ers echter niet goed voorgelicht over de regeling. Bijna een op de drie casemanagers die de zzp'ers begeleidden bij hun start, vond het niet nodig dat de ondernemers uren die niet direct bij een opdrachtgever zijn te factureren strikt opgaven.

De zzp'ers konden er dan immers onverantwoord in inkomen op achteruitgaan en zouden daarom niet kunnen slagen als zelfstandig ondernemer. Veel casemanagers adviseerden daarom 'indirecte' uren te spreiden over een aantal weken of helemaal niet op te geven.

Hoeveel van de drieduizend zzp'ers vervolgens ten onrechte hoge terugvorderingen en boetes hebben ontvangen, weet de ombudsman niet. Volgens Brenninkmeijer zou het UWV per geval moeten beoordelen of de betrokken ondernemer bewust onjuiste informatie heeft verstrekt en of terugvordering daarom nodig is. Lukt dit per geval niet, dan moet het UWV de terugvorderingen en opgelegde boetes terugdraaien.

De ombudsman heeft de aanbevelingen neergelegd bij de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de Tweede Kamer, omdat het hem niet is gelukt afspraken te maken met het UWV over de kwestie.

De FNV is ondertussen blij met het oordeel van de ombudsman. FNV-bestuurder Leo Hartveld: "Er moet nu snel duidelijkheid komen voor de duizenden zzp'ers die in grote financiële moeilijkheden zijn gekomen door het UWV. Tweede Kamer en kabinet moeten dit onrecht herstellen. Dat betekent rehabilitatie en schadeloosstelling voor iedereen die ten onrechte is vervolgd."