[Special] The Boat Race

Komende middag word wordt de 155e editie van de jaarlijkse roeiwedstrijd tussen de universiteiten van Oxford en Cambridge gevaren. Hieronder een terugblik op één van de meest historische sportwedstrijden ter wereld.

De historie van 'The Boat Race' begint in 1829, als twee schoolvrienden afspreken een wedstrijd tegen elkaar te roeien. Het gaat om Charles Merivale, student in Cambridge, en Charles Wordsworth van de universiteit van Oxford. De wedstrijd die plaatsvond op de Thames bij Henly, werd gewonnen door Oxford. In de beginjaren vond de wedstrijd nog niet jaarlijks plaats. De tweede editie was in 1836. Het parcours werd verplaatst en de nieuwe route was van Westminster naar Putney in Londen. Toen het daar na een aantal edities te druk werd door de grote belangstelling van de toeschouwers werd in 1845 besloten het parcours een paar kilometer stroomopwaarts te verplaatsen. De nieuwe route ging van Putney naar Mortlake over een afstand van de ongeveer 6¾ kilometer (4 mijl, 378 yards). Dat parcours wordt tot op de dag van vandaag gevaren. De wedstrijd werd steeds populairder en is, met uitzondering van oorlogstijd, sinds 1856 een jaarlijks evenement.

In 1877 gebeurde het voor de eerste en tot nu toe enige keer dat de wedstrijd in een gelijkspel eindigde. Volgens de overlevering omdat de scheidsrechter bij de finish onder een struik lag te slapen. De editie van 1900 was bijna het tegenovergestelde van 1877. Cambridge won met een voorsprong van bijna twintig bootlengtes. Ook de wedstrijd van 1912 was bijzonder. Oorspronkelijk gepland op 31 maart maar omdat beide boten zonken was er een herstart op 1 april. Oxford won uiteindelijk. Na de Eerste Wereldoorlog brak de heerschappij van Cambridge aan. Het won zeventien van de achttien volgende edities, waaronder dertien keer op rij. Een record dat nog steeds staat.

De jaren tussen de twee Wereldoorlogen kreeg de Boat Race, dankzij de media, een steeds groter bereik. In 1927 was er voor het eerst een radioverslag van de BBC en in 1938 was de eerste televisieregistratie. Toch was dat niet de eerste keer dat het publiek beelden kon zien van de wedstrijd. Al in 1895 werd er een film gemaakt (uiteraard in zwart-wit en zonder geluid). Het was de eerste commerciële Britse film die vertoond werd buiten Londen, namelijk op 5 mei 1896 in Cardiff. Na een onderbreking van vijf jaar door de Tweede Wereldoorlog werd de ontmoeting in 1946 weer hervat met een overwinning voor Oxford. In 1954 werd er een mijlpaal bereikt met de honderste ontmoeting, die resulteerde in een zege voor Oxford.

In de jaren zeventig sloeg ook bij de historische Boat Race de commercie toe. Sinds 1976 wordt de wedstrijd gesponsord. Gokbedrijf Ladbrokes was destijds de eerste, tegenwoordig is het Xchanging, dat software voor verzekeringsbedrijven levert. De beelden van de wedstrijd in 1978 gingen de hele wereld over. In slechte weersomstandigheden zonk de boot van Cambridge. De laatste keer daarvoor dat een boot zonk, was Oxford in 1925, dus voor er radio- en tv-verslag was. Een nieuwe mijlpaal was er in 1980, toen er voor het eerst een vrouw in de boot zat, namelijk Sue Brown namens Oxford. Het waren de jaren dat Oxford domineerde. Het won tussen 1974 en 1992 zeventien van de negentien edities. Daarna brak in de jaren '90 weer de dominantie van Cambridge aan. Tussen 1993 en 1999 won die universteit zeven keer op rij. In 1998 won het in een tijd van 16 minuten en 19 seconden, wat tot op de dag van vandaag het parcoursrecord is.

De editie van 2003 was zeer spannend. In het wellicht kleinste verschil ooit won Oxford met 1 voet (30,48cm). Een jaar eerder, was er voor het eerst een Nederlander die deelnam en ook won, Gerrit-Jan Eggenkamp. Hij deed dat voor Oxford. Dit jaar neemt er voor de tweede keer een Nederlander mee deel, Sjoerd Hamburger zal in de boot van Oxford plaatsnemen. Tot vandaag won Cambridge 79 edities, Oxford was 74 keer de sterkste.