[Special]Dopingtour 1998 deel 1
 | Met de positieve test van Alexandre Vinokourov en het uit de Tour stappen van Astana lijkt het deze Tour de France alleen nog maar om doping te gaan. De ultieme dopingtour was echter 1998. Hieronder een terugblik op dat jaar, met ook aandacht voor de sportieve aspecten, zoals de overwinning van Marco Pantani en de vijfde plek van Michael Boogerd. |
Drie dagen voor de start van de 85e Tour de France in Dublin wordt Festina verzorger Willy Voet door de douane aan de Frans/Belgische grens aangehouden met een auto vol verboden middelen. Hiermee begint een heksenjacht van de Franse Justitie die de rest van de Tour niet meer zou ophouden. In Ierland is het peloton nog veilig en gaat de Tour gewoon van start.
Op 11 juli gaat de Tour van start met een proloog. Deze wordt gewonnen door de Britse specialist Christopher Boardman. Lang kon Boardman echter niet van zijn gele trui genieten. In de tweede etappe klapte de leider bij een valpartij tegen een paaltje en werd gedwongen in de gele trui op te geven. Ondertussen bleef Festina ploegleider Bruno Roussel dopinggebruik ontkennen, al werd het wel steeds minder stellig. De vrijdag voor de start ontkende Roussel in een eerste reactie in alle toonaarden. “Het is een grap die getuigt van slechte smaak óf het is een banenenschil om ons te laten uitglijden'', aldus Roussel. ”Al onze soigneurs zijn hier, ik mis niemand'', verwijzend naar de gearresteerde Voet. Twee dagen later klonk het al een stuk gematigder: “Wij zijn het slachtoffer van klassejustitie,” aldus de ploegleider. De UCI en de Tour directie nemen voorlopig geen stappen wachten het gerechtelijk onderzoek af.
Op 14 juli, de Franse nationale feestdag, keert het peloton terug in Frankrijk. Helaas voor de Fransen wint die dag de Duitser Jens Heppner de etappe. Een dag later is er Nederlands succes als Jeroen Blijlevens de etappe wint. Op dezelfde dag worden Festinaploegleider Bruno Roussel en dokter Eric Ryckaert gearresteerd. Een dag later ontneemt de UCI Roussel zijn licentie als ploegleider.
Op 17 juli barst de bom. Mario Cippolini wint zijn tweede etappe op rij, maar wordt overschaduwd door de bekentenis van Roussel dat er binnen de ploeg een georganiseerd dopingnetwerk bestond. In reactie daarop maakt kort voor middernacht Tourdirecteur Jean-Marie Leblanc bekend dat de gehele Festinaploeg uit de koers wordt gezet. De wielerwereld staat op zijn kop. Kopman Richard Virenque reageerde woedend op de opdringerige journalisten. Assistent-ploegleider Michel Gros reageerde verongelijkt: ”Dit spul wordt door het hele peloton gebruikt.” Meesterknecht Pascal Hervé ontkent elk gebruik van doping.
De Tour gaat echter gewoon door en een dag later staat er een individuele tijdrit van 58 km op het programma. Jan Ullrich lijkt een voorschot te nemen op de eindzege door de tijdrit te winnen en de leiding in het klassement over te nemen. Ullrich blijft Marco Pantani noemen als belangrijke concurrent, maar de Italiaan reed een teleurstellende tijdrit en staat inmiddels al op bijna vijf minuten achterstand. Opvallend was ook dat anti-tijdrijder Michael Boogerd kwam tot een keurige veertiende plek.
Er dreigt ook een nieuw dopingschandaal bij te komen. De Franse krant Aujourd'hui meldt dat twee mecaniciens van TVM op 4 maart zijn aangehouden op de A20 in de buurt van Reims. Ploegleider Cees Priem komt in een gesprek van bijna vijf kwartier onzeker over. Gaat het inderdaad om EPO? ”Weet ik niet'”, zegt hij eerst. “Ik geloof het wel”, zegt hij later. Heeft Priem de renners meteen geïnformeerd?”Onverstandig”, zegt hij eerst. “Een paar jongens”, zegt hij later. Heeft hij TVM-directeur Ad Bos meteen geraadpleegd?”Ik wilde hem niet lastig vallen”, zegt Priem eerst.”Ik heb alleen gezegd dat ik een probleem had”, zegt hij later.
Een dag later was er wederom Nederlands succes. Leon van Bon won de etappe naar Pau door in de sprint van de kopgroep Jens Voigt te kloppen. De volgende etappe ging het peloton de bergen in. De eerste etappe in de Pyreneeën werd gewonnen door Rodolfo Massi. Hij bleef over na een lange ontsnapping. Van de favorieten maakte Marco Pantani indruk. Hij reed weg van de rest van de favorieten en eindigde met een voorsprong van 20 seconden op het achtervolgende groepje, waarin Michael Boogerd knap 3e werd. Ullrich finishte ook in dat groepje en nam de leiding in het klassement over.
De tweede etappe in de Pyreneeën was er aankomst bergop op Plateau de Beille. De gele trui van Jan Ullrich kwam geen moment in gevaar, maar wederom was het Marco Pantani die in de aanval ging. Pantani won de etappe met iets meer dan een halve minuut voorsprong op de andere favorieten. In het algemeen klassement is Ullrich nog altijd stevig leider, met een minuut voorsprong op Bobby Julich. Marco Pantani en Laurent Jalabert hebben een achterstand van drie minuten op de Duitser, die steeds minder concurrenten overhoudt. Na het verdwijnen van Festina stapte ook Abraham Olano af, hij had teveel last van een valpartij op de Aubisque een dag eerder. Ook Francisco Casagrande is er niet meer bij.
Na de twee zware Pyreneeën etappes is er op 23 juli een rustdag. Voor de TVM ploeg is het echter geen moment rustig. Ploegleider Cees Priem en arts Andrei Michailov worden door de Franse politie uren verhoord. Vier anderen TVM-leden, onder wie assistent-ploegleider Hendrik Redant, worden na verhoor weer vrijgelaten. Tevens worden er op deze dag negen renners en drie medewerkers van Festina gearresteerd en verhoord. In het peloton komt steeds meer kritiek op de heksenjacht van de Franse justitie en ook de Tour directie heeft kritiek, volgens Jean Marie Leblanc koos justitie een ongelukkig moment tot de ondervraging van TVM-medewerkers. Het rennershotel van TVM wordt urenlang belaagd door de pers. Pas de volgende ochtend geeft Jeroen Blijlevens een reactie: “Ik heb nooit EPO gebruikt. Bij alle bloedcontroles zat ik ver onder de limiet. Ik ben 125 keer gecontroleerd en nog nooit positief bevonden. Iedereen mag mijn uitslagen bekijken. Maar je kunt nog beter positief zijn dan in deze heksenketel zitten. Nu wordt er meer ophef gebruikt. Ik ben vandaag extra gemotiveerd. Laat mij maar lekker die massasprint winnen. Op de fiets kun je de problemen van je afzetten. Dan zijn er geen journalisten in de buurt.” De negen coureurs van Festina worden weer vrijgelaten. Vijf van hen (Zülle, Dufaux, Moreau, Brochard en Meier) bekennen dope te hebben gebruikt. Virenque houdt vol clean te zijn. Als protest tegen het optreden van justitie staakt het peloton aan het begin van de twaalfde etappe, die wel gewoon verreden en Tom Steels als winnaar van de massasprint kent.
Tijdens de overgangsetappes houdt justitie zich even rustig en zijn er zeges voor Daniele Nardello en Stuart O'Grady. Daarna beginnen de Alpen. De eerste Alpenrit gaat over de Croix de Fer, de Telegraphe, de Galibier en finisht bergop op Les Deux Alp. Laurent Jalabert valt weg uit de top van het klassement, hij moet al op de eerste beklimming lossen. Het is slecht weer en Pantani komt tijdens de beklimming van de Croix de Fer ten val en kon pas op de Galibier aansluiten. Daarna ging hij direct in de aanval en niemand kon volgen. Op de top van de Galibier is de achterstand van Ullrich 2 minuut 50. Dan maakt de Duitser echter een beginnersfout door op de top geen regenjack aan te trekken en ook in de spekgladde afdaling lukte dat niet. Tijdens de slotklim weet Pantani het tempo vast te houden en wint de etappe met overmacht. Massi en Escartin worden tweede en derde op bijna twee minuten, Ullrich gaat kapot in de stromende regen en eindigt op bijna tien minuten. Ook in het algemeen klassement neemt Pantani de macht over, hij heeft bijna vier minuten voorsprong op de nummer twee, Bobby Julich. Daarna volgen Escartin, Ullrich, Rinero en Boogerd.