Dossier: Klantenchassis (2)

De ophef rond de chassis van Red Bull en Aguri houdt maar aan. In de reacties hier op FOK!, blijkt duidelijk dat het voor ons, de fans, niet echt duidelijk is wat er nou precies wel, en wat er niet is toegestaan. Deel 1 van het Dossier: Klantenchassis zette al de structuur van de betrokken teams uiteen. Dit artikel probeert wat duidelijkheid te scheppen over wat er precies in de regels staat over chassis.

Laat ik om te beginnen verklappen dat dit artikel geen antwoord gaat geven op de vraag of Spyker nou gelijk heeft of niet. De regels zijn absoluut niet zo duidelijk als sommige mensen schijnen te denken. Dat blijkt ook wel uit het feit dat zowel Spyker als Red Bull en Honda absoluut zeker weten dat ze gelijk hebben. Als het om tientallen miljoenen euro's gaat, ga je geen risico's nemen door tegen regels in te gaan die volstrekt zwart-wit zijn. En aangezien de FIA nog niet heeft ingegrepen, blijkt wel dat de FIA ook niet overtuigd is van het gelijk van de één of de ander. Als er in de regels had gestaan: "ieder team moet zijn eigen auto ontwerpen," dan was het pleit snel beslecht. Er is, denk ik, geen enkele twijfel over dat Aguri en de Red Bull teams niet hun eigen auto hebben ontworpen. Maar helaas, zo staat het niet in de regels, net zo min als er in de regels staat dat een team een chassis mag kopen.

Wat staat er dan wel in de regels?

In de regels gebruikt de FIA drie verschillende termen: constructeurs, merken, en deelnemers. Artikel 6.3 van de 2007 F1 Sporting Regulations legt uit wat een constructeur is, en wat er onder een merk moet worden verstaan:

"The constructor of an engine or rolling chassis is the person (including any corporate or unincorporated body) which owns the intellectual property rights to such engine or chassis. The make of an engine or chassis is the name attributed to it by its constructor."

Kort samengevat: degene die eigenaar is van de designs, is de constructeur. De naam die de constructeur geeft aan een chassis, is het merk. Ook Sectie 3 van het Concorde Agreement* geeft een definitie van wat een constructeur is:

"A constructor is a person (including any incorporated or unincorporated body) who owns the intellectual property rights to the rolling chassis it currently races, and does not incorporate in such chassis any part designed or manufactured by any other constructor of F1 racing cars"

Eigenlijk komt dit op hetzelfde neer, met twee verschillen. Het eerste verschil is dat een constructeur geen gebruik mag maken van onderdelen die door een concurrerende constructeur ontworpen of gebouwd zijn. Voor Aguri kan dit van belang zijn, afhankelijk van wie de RA106 ontworpen heeft. Als de RA106 door Honda Racing is ontworpen, en het eigendom van de designs daarna via Honda R&D bij Paul White Draughting terecht is gekomen, dan zitten er in het chassis nog steeds onderdelen die door een concurrent ontworpen zijn. Bij Red Bull speelt dit minder, omdat Red Bull Technologies formeel de enige constructeur is. Als Honda R&D de ontwerper van de RA106 is, is er voor Aguri ook geen probleem. Overigens kun je je afvragen of deze regel niet opgevat moet worden als een verbod op het stelen van techniek van je tegenstanders, in plaats van een verbod op het delen van techniek.

Het tweede verschil zit in het woordje "it". Uit dat ene kleine, schijnbaar onsignificante, woord kun je afleiden dat het Concorde Agreement er van uit gaat, dat de constructeur degene is die de chassis meeneemt naar het circuit en er mee racet. Dat is van belang, want in de FIA regels staat dit namelijk niet.

Een echte definitie van wat een deelnemer precies is wordt niet gegeven, maar uit artikel 13.1 van de reglementen blijkt dat deelnemers de personen of bedrijven zijn, die zich hebben ingeschreven voor het kampioenschap. Een deelnemer is dus eigenlijk het team. In de reglementen van de FIA wordt nergens geëist dat een deelnemer ook constructeur is. Sterker nog, volgens artikel 13.2 moet een deelnemer bij inschrijving aangeven wat de naam van zijn team is, met welk merk auto hij gaat rijden, en met welk merk motor. Dat lijkt er op te duiden dat een team gebruik mag maken van een merk, waar hij niet zelf constructeur van is.

Tenslotte is er regel 13.6:

" No more than 24 cars will be admitted to the Championship, two being entered by each competitor."

Het is dus de deelnemer die twee auto's moet inschrijven. Wederom staat er nergens dat die twee auto's uniek moeten zijn, of niet van een constructeur mogen zijn die ook voor een ander team auto's maakt.

Waar komt dan de opvatting vandaan dat klantenchassis dit jaar niet toegestaan zijn?

Waarschijnlijk heeft dat te maken met dat woordje "it" in het Concorde Agreement, en met het Formule 1 Constructeurs Kampioenschap. De naam alleen al doet vermoeden dat het de constructeur is die hier punten voor scoort. Maar als je naar de officiële stand in het kampioenschap kijkt, blijkt dat hier teamnamen (dus deelnemers) staan. Regel 6.2, die uitlegt wat er onder het kampioenschap voor constructeurs wordt verstaan, maakt het er niet makkelijker op:

" The title of Formula One World Champion Constructor will be awarded to the make which has scored the highest number of points, results from both cars being taken into account."

Volgens regel 6.2 zijn het dus de merken die punten scoren, niet de constructeurs of de deelnemers. En zoals we in regel 6.3 al gezien hebben, is het merk de naam die de constructeur aan een chassis geeft. Dat regel 6.2 het heeft over "both" cars, kan op twee manieren uitgelegd worden. De eerste is dat er niet meer dan twee auto's van één merk mogen rondrijden. Aangezien Red Bull Technologies chassis levert aan Red Bull Racing onder de merknaam Red Bull Racing en aan Toro Rosso onder de merknaam Toro Rosso (wel zo makkelijk), rijden er niet meer dan twee auto's per merk rond. Een twijfelachtige constructie, maar nergens verboden.

De tweede uitleg, is dat het woordje "both" refereert aan artikel 13.6, waarin staat dat iedere deelnemer twee auto's moet inschrijven voor het kampioenschap. Daaruit zou je kunnen opmaken dat de reglementen deelnemers, constructeurs en merken aan elkaar gelijk stelt, met dien verstande dat ze verschillende namen kunnen hebben. In dat geval kan een constructeur ook niet meer dan twee auto's hebben rondrijden, en moet een team haar eigen auto's ontwerpen en bouwen. Expliciet staat dit echter niet in de regels, en het feit dat in het verleden wel is toegestaan dat een andere rechtspersoon dan het team de auto's ontwikkelde en bouwde voor dat team (denk aan Lola), werpt een schaduw over deze interpretatie. Ik vraag me zelfs af of er geen andere teams zijn waarbij de deelnemer en de constructeur bij twee verschillende ondernemingen ondergebracht zijn (denk daarbij bijvoorbeeld aan McLaren, Toyota en Renault, die allen over meerdere bedrijven beschikken, al dan niet in verschillende landen).

Kortom, doordat de FIA heeft nagelaten om in de reglementen duidelijk te maken hoe deelnemers en constructeurs zich tot elkaar verhouden, en of het is toegestaan dat een constructeur één chassis onder verschillende merknamen inzet, laten de regels flink wat ruimte voor interpretatie. Voor een oplossing zullen we dus moeten wachten tot de teams het (onder druk van Ecclestone, bijvoorbeeld) eens worden over hoe de regels moeten worden opgevat, of tot een rechter een definitieve interpretatie oplegt.

* let er op dat het Concorde Agreement geen openbaar document is. Dit citaat komt van een betrouwbare, maar secundaire bron. De juistheid kan door ons niet worden geverifieerd.