Historisch: Zweden 1978

Wouter (ziggyziggyziggy)
Het seizoen 1978 werd gedomineerd door Lotus. Colin Chapman had een briljante wagen gebouwd, die door het ground effect onverslaanbaar was. Toch deed Gordon Murray van Brabham een dappere poging om die dominantie te breken.

De Lotus 79 was een wagen die optimaal gebruik maakte van het ground effect: een revolutionaire techniek waarbij onder de wagen een onderdruk werd gecreëerd, zodat de wagen 25% meer grip had en harder door de bochten kon. Van de eerste zeven races had Lotus er met Mario Andretti al vier gewonnen en Andretti leek hard op weg naar de wereldtitel. Tot het Formule 1-circus aankwam in Zweden, op het circuit van Anderstorp.

Gordon Murray, de ontwerper van het Brabhamteam, trok het ground effect tot in het extreme. Hij nam de racewagen van dat jaar, de BT46, en bouwde hier een grote ventilator op, naar de Chapparal 2J, een prototype van Chevrolet uit de jaren zestig. De ventilator was aangesloten op de versnellingsbak en zoog de ruimte onder de wagen tot een bijna-vacuüm. Het motorcompartiment was hermetisch afgesloten van het onderdruksysteem, maar Murray beweerde stellig dat de ventilator was bedoeld om de motor te koelen. Hierdoor werd het niet als beweegbaar aerodynamisch element beschouwd en goedgekeurd door de stewards.

De BT46B, zoals de ventilatorwagen werd gedoopt, werkte prachtig. Zodra in de pits met een draaiende motor het gaspedaal werd aangetikt, werd de wagen al naar beneden getrokken. Als de coureur in een bocht gas gaf, kreeg hij extra grip, omdat de ventilator harder ging draaien. De twee Brabhamcoureurs, Niki Lauda en John Watson, kwalificeerden zich op een tweede en derde plaats, wat voor Watson zijn beste seizoenskwalificatie tot dan toe betekende.

Andere coureurs waren minder blij met de wagen. Door de ventilator werden allerlei stukjes gruis en steen door de wagen opgezogen en met grote snelheid door de ventilator naar buiten geblazen. Andretti kwam hierover persoonlijk bij Lauda verhaal halen: "It is like a bloody great vacuum cleaner. It throws muck and rubbish at you at a hell of a rate." De reactie van de altijd scherpe Lauda was "If you don't like it, you should overtake or fuck off."

In de race was de Brabham onverslaanbaar. Andretti nam aanvankelijk nog de leiding, maar toen een achterblijver olie op de baan achterliet, had het hele veld daar last van... behalve de Brabhams. Lauda reed naar zijn eerste overwinning van het seizoen, met meer dan een halve minuut voorsprong op zijn achtervolgers.

Na de race tekenden de andere teams massaal protest aan tegen de auto. Lotus begon direct aan een eigen ventilatorwagen te werken, maar Bernie Ecclestone, teambaas van Brabham, besloot de BT46B terug te trekken om conflicten met de andere teams te vermijden. Niet lang daarna werd het principe verboden. Omdat de wagen voor de race echter was goedgekeurd, bleef de overwinning staan en is de BT46B nog steeds de enige auto in de geschiedenis van de Formule 1 die geen enkele race heeft verloren.