Saddam was banger voor Iran dan voor de VS

President Bush en de Iraakse dictator Saddam Hoessein hadden één ding gemeen: ze stonden uiterst vijandig tegenover de Iraanse 'fanatieke' mullahs. Saddam vond het in 2003 dan ook wel prima dat de VS meenden dat hij beschikte over massavernietigingswapens. Want Iran, waarmee Irak van 1980 tot 1988 een bloedige oorlog uitvocht, mocht vooral niet de indruk krijgen dat Irak kwetsbaar was.

Saddam vond dat 'Irak niet zwak mocht overkomen op zijn vijanden, vooral niet op Iran', schreef George Pro, 'special agent' van de FBI, na een gesprek met Saddam in juni 2004.

Saddam bevond zich op dat moment in Amerikaanse gevangenschap, na in december 2003 gevangen te zijn genomen in een grot, waar hij zich maanden had schuilgehouden. Pro en collega's namen Saddam twintig formele interviews af en hadden zeker vijf 'terloopse gesprekken' met hem, blijkt uit FBI-rapporten die het Nationale Veiligheidsarchief, een Amerikaanse onderzoeksinstituut, deze week publiceerde (lees de documenten hier).

Saddam, blijkt uit de rapporten, was duidelijk veel banger voor Iran dan voor de reactie van de VS op zijn weigering VN-inspecteurs te laten terugkeren naar Irak, die er verder wilde speuren naar massavernietigingswapens. Volgens Saddam zouden die inspecteurs 'de Iraniërs direct op de hoogte hebben gebracht welke plekken ze moesten aanvallen om Irak zoveel mogelijk schade toe te brengen', aldus de rapporten.

De ondervragers noteerden vele nog onbekende meningen en eigenschappen van de Iraakse dictator. Zo noemde deze Al Qaida-leider Osama bin Laden maar een 'zeloot', een dweper, en ontkende hij ooit contact met hem te hebben gehad. Noord-Korea was, als het erop aankomt, Iraks meest waarschijnlijke bondgenoot, aldus Saddam. Hij nam ook persoonlijk de verantwoordelijkheid op zich voor de aanvallen op Israël met Scud-raketten tijdens de Golfoorlog van 1991. Want Israël was, dankzij diens grote invloed in de VS, verantwoordelijk voor 'alle problemen van de Arabieren', vond hij.

Tijdens de gesprekken probeerde Saddam enkele mythes over hem te ontkrachten. Zo zou hij in werkelijk helemaal niet vaak gebruik hebben gemaakt van dubbelgangers, wat vaak was gemeld. Hij leek wel bang te zijn te worden afgeluisterd: sinds maart 1990 had hij maar twee keer de telefoon gebruikt, zei hij. In plaats daarvan communiceerde hij via koeriers.

Het is niet bekend of Saddam Hoessein sinds de gesprekken in 2004 meer gesprekspartners had in zijn cel op het internationale vliegveld van Bagdad. Hij verbleef daar tot december 2006. Toen werd hij geëxecuteerd voor de massamoord op 148 sjiitische mannen, uit wraak voor een mislukte moordaanslag op hem in 1982.

Saddam was banger voor Iran dan voor de VS  (foto: DAG)