'Gratis geld in Japan'

Monique Verlind (DJMO)
Als je gratis geld wil lenen, moet je in Japan zijn. Het is daar zo slecht met de economie gesteld dat de consumenten en bedrijven aldaar gewoon geen geld willen lenen. Banken doen alle mogelijke moeite om ze over de streep te trekken, en hebben nu wel een heel opmerkelijke manier gevonden om geld uit te kunnen lenen. In plaats van rente te vragen over het geleende geld, geven ze geld toe als je geld leent. 

ABN Amro heeft een lening van één dag verstrekt aan een Franse bank. De waarde van de lening is 14,5 miljard yen, omgerekend 113 miljoen euro. Ze vragen een negatieve rente van 0,01 procent. Dat houdt in dat de Franse bank een bedrag van 1,45 miljoen yen (11.300 euro) 'verdient' aan de lening. 

De Japanse economie ligt al ruim tien jaar op zijn gat. Het rentepeil van nul procent, waar het niveau al een tijdje omheen schommelt, is volgens analisten hét bewijs hiervan. Japanners hebben niet genoeg vertrouwen in de economie om geld te lenen. Zelfs het rentevrij aflossen is geen lokkertje voor de Japanners om toch geld te lenen. 

Het beloofde land
In de jaren tachtig van de vorige eeuw leek Japan het beloofde land. Bomen leken wel tot in de hemel te groeien, en banken profiteerden daarvan. Het gevolg is dat ze nu naar schatting zo'n 370 miljard euro aan oninbare leningen uit hebben staan. Om de economie te stimuleren probeert de Japanse centrale bank de commerciële banken te helpen bij het aanpakken van de zogenaamde slechte leningen. 

De centrale bank heeft steeds meer staatsobligaties opgekocht. De hoop was dat de banken het hiervoor gekregen geld terug zouden pompen in de economie, door het uit te lenen aan bedrijven en consumenten. Helaas is het vertrouwen zo laag onder de bevolking dat deze daar niet in trappen. Hierom zoeken sommige banken nu hun toevlucht in de omgekeerde rentelast. 

Particulieren in Japan hoeven niet aan te kloppen bij de ABN Amro. De bank leent alleen geld aan bedrijven. David Woods, hoofd van ABN Amro Securities Japan, verklaarde gisteren dat de bank wel geld verdiend heeft aan de deal met de Franse bank. "Wij namen het geld in de markt op tegen een nog beter niveau". Hij zei er nog wel bij dat het een 'zeer ongewone transactie' was, die echter niet uniek is. In 1998 werd er ook al eens een dergelijke transactie gedaan.