Speech Wilders 'carnavalsschlager'

Wetenschapper Jaap de Jong, die deze maand een conferentie over retorica aan de Universiteit Leiden mede organiseert vergelijkt toespraken van bekende personen met muziekstukken. "Een toespraak van Obama steekt in elkaar als een compositie van Bach. Een speech van Wilders heeft daarentegen meer weg van een carnavalsschlager", aldus De Jong.

Volgens De Jong kan Obama heel goed herhalen en weet hij deze op een goede, muzikale manier uit te buiten. "Een Obama-toespraak bevat bijvoorbeeld drie thema's die elk vijf keer terugkomen. Vlak voor een thema afloopt, wordt het volgende thema geïntroduceerd. Aan het eind in de samenvatting, de peroratie, komen de drie thema's weer bij elkaar in een knappe apotheose", aldus Neerlandicus De Jong. Deze opbouw is vergelijkbaar met een compositie van Bach.

De Jong is dan ook erg blij dat een man met deze kwaliteiten de toekomstige president van Amerika is: "Obama heeft de monolog en de speech weer hoog op de agenda gezet."

Volgens de wetenschapper gebruikt Wilders een vergelijkbare techniek, alleen is er een groot verschil wat de inhoud van de boodschap betreft. "Wilders kent maar weinig beperkingen. Hij doet altijd stevige uitspraken en grossiert in stevige metaforen en hyperbolen. Bij hem is het nooit 'soms', 'meestal' of 'in enkele gevallen' ", aldus de Leidse wetenschapper. "En over een uitspraak als 'dit is een flutbegroting van het allerslechtste kabinet ooit' kun je natuurlijk nooit meer heen bieden."

De conferentie Rhetoric in Society vindt plaats van 21 tot 23 januari.