Fors minder bloeddonoren na ophef topsalarissen
De commotie rond de salarissen van de bestuurders van bloedbank Sanquin lijkt niet zonder consequenties gebleven. Sinds de ophef in juni vorig jaar is een sterke stijging zichtbaar van het aantal uitgeschreven donoren. Ook kwamen er vorig jaar spectaculair meer klachten binnen in vergelijking met 2006: 1450 tegen 21.
In de tweede helft van vorig jaar werden bijna veertigduizend donoren uitgeschreven. In de eerste zes maanden waren dat er nog een kleine 26 duizend. Van de klachten die binnenkwamen, had het leeuwendeel, 1443, betrekking op de hoogte van de salarissen en het gebrek aan reisvergoeding, blijkt uit het jaarverslag van de Landelijke Donorklachtencommissie.
In juni vorig jaar ontstond commotie rond Sanquin, de organisatie achter de bloedbanken, vanwege de hoogte van de beloning van de leden van de raad van bestuur. De salarissen van de drie bestuurders bedroegen in 2006 gezamenlijk achthonderdduizend euro bruto. Sanquin meldde in die bewuste maand dat enkele tientallen donoren hun donorschap hadden opgegeven. De salarissen werden vorig jaar overigens niet verlaagd. In totaal kwam er nog achtduizend euro bij, als gevolg van de cao van academische ziekenhuizen.
Sanquin moest vorig jaar in totaal 65.358 donoren uitschrijven, zo'n vijftien procent van het totaal. Gemiddeld genomen heeft Sanquin te maken met een afname van tien procent per jaar. Er kwamen 27.706 donoren bij. Het totaal aantal donoren daalde zodoende met 37.652 tot 401.470, een daling van bijna negen procent.
De Landelijke Vereniging van Bloed- en plasmadonoren (LVB) laat vandaag weten verbaasd te zijn over de stijging in de tweede helft van het jaar. "Opvallend", zegt LVB-secretaris Charles Disch, "dat is bijna vijftienduizend meer." Gevraagd naar een oorzaak zegt Disch niet 'uit te kunnen sluiten' dat het komt door de commotie rond de 'buitensporige honorering' van de raad van bestuur. Ook noemt Disch als mogelijke factoren 'het onttrekken van de reisvergoeding en het ontbreken van een democratische medezeggenschap en transparantie'. De daling van het aantal donoren kan 'geen toeval' zijn, aldus de LVB.
Sanquin meldt vanmiddag dat de helft van het aantal donoren die een klacht indienden het donorschap heeft opgezegd. Meer dan de helft van de 1443 klachten ging over de salarissen van de raad van bestuur. Exacte cijfers had de organisatie niet paraat.Een verklaring voor de stijging van het aantal uitgeschreven donoren na de ophef over de salarissen kon Sanquin niet geven. "Ik kan niet meer doen dan gissen", aldus een woordvoerder. Hij benadrukt dat er over het algemeen voldoende aanbod is van bloed om aan de vraag te voldoen.
Disch vindt dat Sanquin 'hard moet kunnen maken waardoor al die mensen zich uitgeschreven hebben'. "Dat kan niet alleen door natuurlijk verloop zijn." De LVB pleit voor een onafhankelijk onderzoek naar de daling. De vereniging, die niet zegt te twijfelen aan de veiligheid en kwaliteit van Sanquins bloedproducten, roept donoren op hun mening te geven, maar vraagt hen uitdrukkelijk hun donorschap niet op te geven.
Diverse bloedbanken beklaagden zich de afgelopen weken in de media over een tekort aan donoren. Sanquin weersprak dit en zei begin deze maand dat bloedbanken in Nederland niet met een tekort aan donorbloed of donoren te kampen hebben. Het aantal donoren neemt weliswaar af, maar er zou slechts sprake zijn van natuurlijk verloop.
Het aantal donoren daalt al jaren. Waren er in 2000 nog ruim zeshonderdduizend donoren, eind vorig jaar waren dat er nog iets meer dan vierhonderdduizend. Het aantal daadwerkelijke donaties liep met veertienduizend terug tot 837 duizend. Volgens Sanquin wordt de daling van de afgelopen jaren opgevangen doordat ziekenhuizen met minder bloed afkunnen. Door andere operatietechnieken is bijvoorbeeld minder bloed nodig.
De salarissen van de raad van bestuur bij Sanquin zijn gebaseerd op die van bestuursleden bij academische ziekenhuizen, vanwege de complexiteit van Sanquin. De salarissen zouden in die zin marktconform zijn. Bij Sanquin werken een kleine drieduizend mensen, de omzet is rond de driehonderd miljoen euro.