Jonge moslims positief, kritisch en verschillend

Daan (DaanA)
Icoon BinnenlandsTurkse en Marokkaanse jongeren bezien de Nederlandse samenleving met kritische ogen. Zo zijn ze het zat dat ze steeds aangesproken worden op hun religie en dat ze zich moeten verantwoorden over hun afkomst. Tegelijkertijd hebben ze het wel zo naar hun zin dat ze vrijwel allemaal in Nederland willen blijven. Dit is één van de conclusies die getrokken kunnen worden uit het onderzoek 'Van Allah tot Prada', over de identiteit, de leefstijl en de omgang met het geloof van Turkse en Marokkaanse jongeren tussen de 14 en de 29 jaar in Amsterdam en Leiden, dat vandaag aan burgemeester Cohen van Amsterdam aangeboden is.

Grote verschillen
Uit het onderzoek blijkt dat er grote verschillen zijn tussen moslimjongeren. Dé moslimjongere blijkt dus niet te bestaan. Niet alleen verschillen Turken en Marokkanen enorm van elkaar, ook blijken er minder overeenkomsten binnen de verschillende groepen te zijn dan gedacht. Veel resultaten uit het onderzoek komen daarentegen wel overeen met wat bij autochtone jongeren te zien is: lageropgeleiden zijn bijvoorbeeld onzekerder over hun toekomst dan hoogopgeleiden en jongeren zijn onzekerder dan ouderen. Ook zijn er veel verschillen tussen autochtonen en moslimjongeren, zoals de zorg over de maagdelijkheid bij moslima's, de invloed van familie op de partnerkeuze en de loyaliteit naar de ouders.

Geloof
Bij bijna alle moslimjongeren speelt het geloof een belangrijke rol voor de identiteit. De moskee maakt hier meestal geen deel van uit. Jongens gaan vaker naar de moskee dan meisjes, maar meestal is dat alleen voor de gezelligheid. Problemen worden besproken met vrienden, niet met de imam. De onderzoekers betwijfelen of jongeren überhaupt nog naar de moskee zouden gaan als de preek niet in het Nederlands maar in het Arabisch zou zijn.

Het Internet speelt een grote rol in het leven van jonge moslims en dan niet om op zoek te gaan naar radicale teksten, maar gewoon voor sociale contacten. Met name meisjes gebruiken het Internet vaak om contact te leggen met jongens, iets wat op andere manieren veel moeilijker is.

Eigen leven
De algehele conclusie van het onderzoek luidt vooral dat moslimjongeren graag gewoon met rust gelaten worden, zodat ze het leven kunnen leiden dat ze willen leiden. Woorden als 'allochtoon' zijn de meeste spuugzat, net als bijvoorbeeld klachten over integratie. Ze willen gewoon hun eigen leven leiden, net als andere Nederlanders. Zelf vinden ze zich meestal tolerant jegens autochtonen, de moslims met een gemengde vriendenkring meer dan de moslims die op een islamitische school zitten en alleen met andere moslims in aanraking komen. Ze trekken wel het liefste met andere moslimjongeren op, ook als ze ook veel autochtonen kennen.

Het onderzoek werd gedaan in opdracht van Forum, het instituut voor multiculturele ontwikkeling. Voor het onderzoek zijn niet de jongeren zelf ondervraagd, maar 19 sleutelfiguren die van binnenuit inzicht hebben in 21 jongerennetwerken in Amsterdam en Leiden. Het Forum wil het onderzoek nog verder uitbreiden.