Rushdie verdedigt Hirsi Ali en Van Gogh
De wereldberoemde schrijver Salman Rushdie heeft het in een tv-interview opgenomen voor Ayaan Hirsi Ali en Theo van Gogh. Met de film Submission is volgens Rushdie niets mis, die bespreekt een belangrijk onderwerp. ''Het gaat erom wie wie onderdrukt. Kunstenaars zijn meestal geen onderdrukkers. De druk om zich anders te gedragen, hoort op de onderdrukkers te liggen, niet op degenen die dat signaleren.'' Over de vermoorde Theo van Gogh liet de schrijver zich ook mild uit. Volgens hem mocht Van Gogh bepaalde moslims best als geitenneukers omschrijven, alhoewel Rushdie toegaf zelf zulke taal nooit te zullen bezigen. Zelfs in het interview kreeg hij het woord niet over zijn lippen: ''goat... eeh''. De schrijver benadrukte dat de vrijheid van meningsuiting het hoogste goed is. Als die wegvalt is er geen enkele andere vrijheid. ''Juist in een crisis is het belangrijk dat de mensen zeggen wat ze denken.''
Gif
Verder zei Rushdie dat moslimorganisaties, in Engeland én Nederland, meer alert moeten zijn op ontwikkelingen binnen hun gemeenschap. Hij waarschuwde voor het gif dat vanuit bepaalde moskeeën wordt verspreid. Aan de andere kant moet de westerse wereld er voor zorgen dat bij het bestrijden van radicale islamieten, niet de moslimwereld de dupe wordt. ''Onze verantwoordlijkheid is om niet de verkeerden te vervolgen en niet iedereen aan te rekenen wat een enkeling doet''.
De plannen van de Britse premier Tony Blair, om nog meer (moslim)scholen op religieuze grondslag te vestigen, noemde Rushdie echter weer ''Een dodelijke formule''.
Kashmir
Rushdie heeft net een nieuw boek geschreven, Shalimar de Clown, dat zich afspeelt in de Indiase deelstaat Kashmir waar hindoe's en moslims elkaar naar het leven staan. Hij verhaalt daarin over het ontstaan van een moslimterrorist. Volgens de schrijver leefde vroeger in Kashmir verschillende geloofsgroepen vredig naast elkaar, dus is het niet de islam op zich dat het probleem is, maar de mensen die het op een bepaalde manier toepassen.
De schrijver kreeg zelf de toorn van de fundamentalistische islamitische wereld over zich heen in 1989, na zijn boek The Satanic Verses (de Duivelsverzen). Volgens hen wordt de profeet Mohammed in dat boek op oneerbiedige wijze beschreven. Op 14 februari 1989 sprak de Iraanse Ayatollah Khomeini een fatwa over hem uit, die inhield dat het de plicht van iedere moslim was om Rushdie te doden, alsmede de uitgevers van het boek. Khomeini zette een premie van drie miljoen dollar op het hoofd van Rushdie. Daarna dook de schrijver onder en boden de Britten hem bescherming. Jarenlang kon hij alleen onder een zeer streng veiligheidsregime leven.
-
NOVA zond gisteren een gedeelte van het interview uit met Rushdie. Dat is op de site van NOVA terug te zien. Het gehele interview wordt uitgezonden op 11 september, in het VPRO-cultuurprogramma RAM.