Vermaning blijkt toch een oplichter

Rob (R@b)
IcoonHij was in de jaren 60 en 70 van de vorige eeuw een bekende Nederlander, de Drentse grasmachineslijper Tjerk Vermaning. Hij verwierf toen landelijke bekendheid met opmerkelijke archeologische vondsten in de Drentse bodem. Nu is eindelijk gebleken dat die vondsten vervalst zijn. Al 30 jaar lang werd er openlijk getwijfeld aan de echtheid van Vermanings opgravingen. In het begin niet veel, maar met de loop der jaren steeds meer.

Vermaning, actief als amateur-archeoloog, ontdekte in de bodem van Drenthe vele vuurstenen werktuigen. Dit zou een bewijs zijn voor de aanwezigheid van mammoetjagers in dat gebied 55.000 jaar geleden. Tot dan toe meenden de wetenschappers dat de menselijke bewoning van het huidige Nederland pas ongeveer 15.000 jaar geleden begon. Daarom waren de vondsten van Vermaning ook zo opmerkelijk.

De grasmachineslijper trad geregeld op in de media bij radio en televisie-programma's. In 1966 kreeg hij de Culturele Prijs van de provincie Drenthe. Zijn collectie verkocht hij in 1968 zelfs aan het Provinciaal Museum in Assen.

Al in 1975 werd Vermaning voor de rechter gebracht wegens oplichting, maar hij werd vrijgesproken. De rechtbank deed overigens indertijd géén uitspraak over de echtheid van de vondsten.

Onderzoek
Nieuw onderzoek heeft nu onomstotelijk bewezen dat Vermaning de artefacten (prehistorische gebruiksvoorwerpen) zelf gefabriceerd heeft. De onderzoekers bekeken de vuistbijlen en andere objecten waarvan Vermaning beweerde ze op de locatie Eemster te hebben gevonden. Het recente onderzoek is verricht door vier archeologen onder leiding van prof. W. Roebroeks van Universiteit Leiden.

Onderzoeker M. Niekus van het Gronings Archeologisch Instituut (GAI): ''De artefacten van Vermaning vertonen krassen en afrondingen die niet overeenkomen met andere stenen die in dezelfde grondsoort zijn gevonden. Daarnaast hebben de aangetroffen stenen in het gebied een glans die windlak genoemd wordt. De vondsten van Vermaning hadden dit niet. Ook de vuursteensoort die voor de werktuigen is gebruikt, werd niet op de vindlocatie aangetroffen.''

Voor GAI-medewerker D. Stapert zijn de resultaten van het onderzoek niet onverwacht. Hij was een van de eerste wetenschappers die in de jaren zeventig meldden dat de vondsten van de amateur-archeoloog vals moesten zijn. Stapert wijst er op dat Vermaning toen dermate populair was dat bijna niemand hem openlijk durfde af te vallen.

Vermaning zelf zal van deze commotie niets meer merken. Hij overleed in 1987.


Vermaning, in de tijd dat hij Nederland versteld deed staan

-
Link naar wat foto's en iets minder kritische info over Vermaning: hier en hier.