'Grootste Zuid-Afrikaan' van de buis gehaald

Gertjan (Kozzmic)
Een programma waarin tv-kijkers de honderd meest bewonderde landgenoten konden kiezen is door de Zuid-Afrikaanse staatstelevisie geschrapt. Het equivalent van de Grootste Nederlander, bedoeld om de nationale eenheid te versterken, werd een splijtzwam doordat een aantal prominente vertegenwoordigers van het apartheidsregime in de lijst gekozen werden.

Met de bovenste plaatsen was nog weinig mis. Nelson Mandela eindigde, enigzins verwacht, op de eerste plek, de wereldberoemde golfer Gary Player werd tweede en vredesapostel Mahatma Gandhi, die een deel van zijn leven in Zuid-Afrika heeft doorgebracht, werd derde. Naarmate echter de notering op de ranglijst lager werd, steeg de verdeeldheid.

Hendrik Verwoerd, grondlegger van de apartheidsstaat in 1948, kwam op een 19de plek. Generaal J.B.M. Hartog, leider van een extreem-rechtse partij, eindigde op de 83ste plaats. Cecil Rhodes, die een zakelijk en politiek imperium opbouwde met racisme als bouwsteen, werd 56ste in de lijst. Ook voormalig minister-president Pieter W. Botha en apartheidsarchitect en premier D.F. Malan haalden de lijst. De omstreden ex-echtgenote van Mandela, Winnie, haalde overigens de top tien, net als hartchirurg Chris Barnard en Frederik de Klerk, de premier die verantwoordelijk was voor de vrijlating van Nelson Mandela.

De staatszender SABC3 richt zich op de midden- en hogere klasssen, die vooral uit blanken bestaan. De televisiedirecteur van de zender kondigde aan dat hij een nieuwe poging wil wagen, waarbij hij nadrukkelijker de medewerking van bredere lagen van de bevolking zal zoeken.