Macron benoemt afgetreden Lecornu opnieuw als premier

De Franse president Emmanuel Macron heeft verrassend genoeg de afgetreden premier Sébastien Lecornu herbenoemd tot regeringsleider. Volgens het Élysée zal de 39-jarige premier aanblijven en een nieuw kabinet samenstellen na zijn inspanningen om de regeringscrisis op te lossen.

Lecornu, een vertrouweling van Macron, was pas vier weken geleden aangetreden als premier en trad maandag af na spanningen binnen de regering. Macron gaf hem vervolgens de opdracht om binnen twee dagen een uitweg uit de crisis te zoeken.

Na gesprekken met de partijen was Lecornu ervan overtuigd dat een uitweg uit de politieke crisis in Frankrijk mogelijk was zonder nieuwe parlementsverkiezingen. Er was een "zeer relatieve meerderheid" van verschillende politieke groeperingen, waaronder de linkse oppositie, die overeenstemming wilde bereiken over een begroting en stabiliteit.

De voorgangers van Lecornu moesten opstappen

Door zijn assistent Lecornu aan te houden, heeft president Macron opnieuw weerstand geboden tegen de roep om een regeringsleider van links of een expert die verder van het huidige politieke toneel af staat, te benoemen. Ondanks de sterke prestaties van de linkse partijen bij de vervroegde parlementsverkiezingen in de zomer van 2024, benoemde Macron vervolgens regeringsleiders die ver van links af staan: de conservatieve Michel Barnier en de centrist François Bayrou.

Hoewel Lecornu eerder had aangegeven niet langer premier te willen zijn, kon hij als vertrouweling van de president zijn verzoek niet weigeren. Een voordeel is dat Lecornu na zijn intensieve overleg met de partijen wellicht op de steun van een voldoende groot aantal politieke groeperingen kan rekenen.

Hoe dan ook, de teruggekeerde premier staat onder tijdsdruk, want als het zwaar in de schulden stekende Frankrijk op tijd een begroting voor het komende jaar wil indienen, moet deze uiterlijk volgende week maandag door de premier bij het parlement worden ingediend. Dit is vastgelegd in grondwettelijke termijnen. Het niet nakomen daarvan zou het toch al politiek verlamde land verder blokkeren en economisch benadelen. Lecornu's twee voorgangers in het presidentschap moesten opstappen wegens meningsverschillen over de begroting. Zowel Michel Barnier als François Bayrou moesten opstappen door een motie van wantrouwen. 

Derde hoogste schuldquote in de EU

Of Lecornu in zijn tweede poging succesvoller zal zijn, zowel bij het vinden van consensus over de begroting als over andere urgente politieke kwesties, valt nog te bezien. Sinds de vervroegde parlementsverkiezingen in de zomer van 2024 is het parlement verdeeld in verschillende politieke blokken, die geen van allen een regeringsmeerderheid hebben, maar er ook niet in slagen om levensvatbare allianties te vormen en elkaar blokkeren. Coalities zoals die in Nederland zijn in Frankrijk ongebruikelijk.

Met 114 procent heeft Frankrijk de op twee na hoogste schuldquote in de EU, na Griekenland en Italië, gemeten als percentage van de economische output. De overheidsuitgaven behoren ook tot de hoogste van Europa. Het begrotingstekort bedroeg recent 5,8 procent. De EU heeft in juli 2024 een buitensporigtekortprocedure tegen Frankrijk ingeleid. Een bezuiniging is daarom noodzakelijk, maar het verdeelde parlement is verdeeld over de vraag of het land weer in evenwicht moet komen door middel van bezuinigingen of door het invoeren van extra belastingen, bijvoorbeeld voor de bijzonder rijken.