Branden en uitlaatgassen: oorlog in Oekraïne verergert klimaatcrisis
Verbrande en verwoeste bossen, uitlaatgassen van militaire voertuigen en straaljagers – de Russische agressieoorlog tegen Oekraïne heeft extreem negatieve gevolgen voor het klimaat.
Volgens een onderzoek zijn er sinds het begin van de invasie in februari 2022 evenveel klimaatschadelijke broeikasgassen uitgestoten als Oostenrijk, Hongarije, Tsjechië en Slowakije samen in één jaar uitstoten.
De totale uitstoot van de oorlog in Oekraïne bedraagt tot nu toe 237 miljoen ton koolstofdioxide-equivalenten, volgens het Initiative for Greenhouse Gas Accounting of War (IGGAW). De verschillende broeikasgassen worden omgerekend naar deze meeteenheid, waardoor ze vergelijkbaar zijn. De reden hiervoor is dat methaan bijvoorbeeld vele malen schadelijker is voor het klimaat dan CO2.
Tanks en straalvliegtuigen verbranden veel diesel en kerosine
Volgens de studie wordt een derde van de klimaatschadelijke broeikasgassen uitgestoten door de oorlog zelf, bijvoorbeeld door tanks en vliegtuigen die grote hoeveelheden diesel en kerosine verbranden.
Een andere belangrijke factor zijn de bosbranden die door de oorlog worden veroorzaakt. Volgens de gegevens was het verbrande gebied in 2024 meer dan twintig keer groter dan het gemiddelde over de jaren 2006 tot en met 2021. Brandbestrijding was vaak onmogelijk, waardoor de branden zich vaak ongecontroleerd verspreidden – en dit gebeurde tijdens een ongewoon droge zomer in 2024.
CO2-uitstoot van brandende raffinaderijen
Bovendien, volgens berekeningen van IGGAW, kwamen er tijdens de drie jaar durende oorlog ongeveer 17 miljoen ton CO2-equivalenten vrij bij de beschietingen van grote olieopslagfaciliteiten en raffinaderijen, evenals bij de Oekraïense energie-infrastructuur.
Bovendien moesten veel vluchten van Europa naar Azië bijvoorbeeld omgeleid worden via Oekraïne en Siberië, waardoor de vliegroutes aanzienlijk langer werden. Hierdoor werd er 20 miljoen ton CO2-equivalenten extra uitgestoten ten opzichte van de situatie vóór de invasie.
De onderzoekers concluderen dat het afgelopen jaar een zorgwekkend voorbeeld is van een cyclus van vernietiging waarin klimaatverandering en gewapende conflicten elkaar versterken en de opwarming van de aarde versnellen.
Miljoenen hectares bos verwoest
Eind vorig jaar had de Oekraïense minister van Milieu, Svitlana Hrynchuk, tijdens de VN-klimaatconferentie in Bakoe al een sombere balans opgemaakt. Volgens haar was in totaal zo'n drie miljoen hectare bos door de oorlog verwoest. Het met explosieve resten besmette gebied in Oekraïne bedraagt 139.000 vierkante kilometer.
