Chatcontrole wankelt: België zet na Nederland en Duitsland ook rem op plan
België lijkt zich aan te sluiten bij de groeiende groep EU-landen die het huidige voorstel voor zogeheten chatcontrole niet steunen. Volgens bronnen van HLN zal België waarschijnlijk tegen stemmen wanneer de Europese ministers volgende week dinsdag bijeenkomen. Daarmee sluit het land zich aan bij onder meer Duitsland en Nederland, die al eerder aangaven dat de plannen te ver gaan.
Het voorstel verplicht chatapps zoals SMS, WhatsApp, Telegram en Signal om alle berichten én bijlage te scannen op kindermisbruik, zelfs als ze versleuteld zijn. Critici vinden dat dit de privacy van miljoenen gebruikers te veel aantast.
De Belgische regering heeft nog geen officieel standpunt ingenomen, maar insiders zeggen dat de huidige tekst “wellicht” niet op steun kan rekenen. Minister Bernard Quintin bevestigde dat er nog geen akkoord is binnen de federale regering en benadrukte het belang van een balans tussen privacy en de strijd tegen misbruikbeelden.
Regeringspartij N-VA sprak zich eerder al fel uit tegen de plannen. Volgens Kamerlid Michael Freilich dreigt chatcontrole uit te groeien tot "een monster dat in je privacy inbreekt en je niet meer getemd krijgt".
Het voorstel heeft de afgelopen jaren veel politieke spanning veroorzaakt. Voorstanders wijzen erop dat technologiebedrijven nu al scans uitvoeren op hun platforms om misbruik tegen te gaan en vinden dat versleutelde chats niet buiten schot mogen blijven.
Tegenstanders, waaronder privacy-activisten en techbedrijven, stellen dat de wet technisch onuitvoerbaar is en de deur openzet voor grootschalige surveillance, hacks en datalekken. Signal heeft zelfs gedreigd de EU te verlaten als de wet erdoor komt, terwijl ook Meta, het moederbedrijf van WhatsApp, zich verzet.
Het compromisvoorstel van Denemarken, dat momenteel voorzitter is van de Europese ministerraden, ligt op tafel. Het lijkt sterk op een oude Belgische tekst, maar de politieke situatie is intussen veranderd. Waar België destijds zelf een vergelijkbaar plan lanceerde, lijkt het nu niet langer bereid om de huidige versie te steunen. Het is onduidelijk of Denemarken met extra aanpassingen alsnog een meerderheid kan vinden.
Duitsland speelt een sleutelrol. De christendemocratische partij van bondskanselier Friedrich Merz gaf deze week aan tegen te zijn. Zonder steun van Duitsland en België lijkt de benodigde meerderheid onhaalbaar. Vanavond bespreken ambassadeurs het voorstel in een voorbereidende vergadering. Als er geen duidelijke steun naar voren komt, dreigt de stemming volgende week te worden uitgesteld of zelfs afgeblazen.
Natuurlijk zal daarmee het plan niet van de baan zijn. De tekst zal licht gewijzigd worden en onder een andere naam opnieuw op de agenda worden gezet, net zo lang tot het er wel doorheen komt. En op dat moment liggen alle persoonlijke gegevens en berichten van iedereen bij techbedrijven, overheden en - potentieel - hackers.
