Zwembaden verplichtten vrouw onterecht bovenstuk te dragen
Na een ingrijpende borstamputatie vanwege een voorstadium van borstkanker begon de 64-jarige Jacky Roozen uit Zoutkamp in 2022 met zwemmen als revalidatiemethode. Vanwege pijnklachten vroeg ze bij twee zwembaden – Eekeburen en De Marne – toestemming om zonder bovenstuk te zwemmen. Aanvankelijk kreeg ze groen licht, maar toen andere bezoekers klaagden over haar littekens, werd haar alsnog verplicht om een topje te dragen. De klachten gingen over 'negatieve emoties' en het ‘provocerende’ effect van haar littekens. Voor Jacky voelde dit als pure afwijzing: "Alsof mijn lichaam iets vies is geworden", vertelde ze eerder geëmotioneerd. Een video van haar verhaal ging snel viraal.
Jacky diende een klacht in bij het College voor de Rechten van de Mens. Dat oordeelde dat de zwembaden haar rechten hebben geschonden. Volgens artikel 1 van de Grondwet en de Wet gelijke behandeling mag niemand worden buitengesloten, ook niet vanwege een handicap of chronische ziekte. Zwembaden mogen wel huisregels hanteren, maar die mogen niet indruisen tegen de wet. Advocaat Moshe Beukers noemt het besluit van de zwembaden “onprofessioneel” en benadrukt dat elk commercieel bedrijf verplicht is zich juridisch te laten adviseren, juist bij dit soort gevoelige kwesties.
De zaak legt een bredere discussie bloot over zichtbaarheid van amputaties in het openbaar. Corrie Kamminga, voorzitter van Stichting Ronduit Plat, ziet vaker dat vrouwen na borstamputaties worden ontmoedigd om zonder bovenstuk te zwemmen. “Het hangt af van maatschappelijke beeldvorming en het uiterlijk van de littekens,” zegt ze. Volgens Kamminga was er tot nu toe geen duidelijk juridisch kader, waardoor veel vrouwen niet wisten waar ze aan toe waren.
Jacky is opgelucht dat het oordeel er nu ligt, al bereidt ze zich voor op tegenwind. “Het zegt alles over het beleid van deze zwembaden. Ik weet dat dit nog een staartje krijgt.” Ook Kamminga vindt het belangrijk dat Jacky is blijven vechten. “Zij heeft de grens verlegd. Nu is er duidelijkheid en dat is winst voor iedereen in een soortgelijke situatie.”
De zwembaden zelf reageren voorzichtig. Eekeburen zegt de uitspraak serieus te nemen en binnenkort met een officiële reactie te komen. De Marne betuigt medeleven en stelt dat men “geen beleid heeft voor dit soort gevallen”. Beide zwembaden geven aan dat de situatie veel impact heeft op het personeel en dat ze willen leren van wat er is gebeurd.
De uitspraak kan overigens wellicht verdere gevolgen hebben. Als iedereen gelijk behandeld dient te worden zouden vrouwen sowieso, net als mannen, topless mogen zwemmen en rondlopen. Iets dat in het kader van gelijke behandeling en gelijke rechten een logische stap lijkt.
Jacky liet haar borsten amputeren (@RTV Noord on YT 020725-screenshot)
