NAVO-landen lijken het eens te zijn over een doelstelling van vijf procent
Enkele dagen voor de NAVO-top in Den Haag lijken de 32 bondgenoten het eens te zijn over de hoogte van de militaire uitgaven. Verschillende persbureaus, die diplomaten citeren, melden dat de landen van plan zijn om minstens vijf procent van hun bruto binnenlands product aan defensie-uitgaven te besteden – tot 2035. Er zou een uitzondering zijn geregeld voor Spanje.
In een televisietoespraak verklaarde de Spaanse premier Sánchez vorige week dat een uitgavenniveau van vijf procent onverenigbaar was met de verzorgingsstaat en de Spaanse wereldvisie. Spanje had zijn defensie-uitgaven net verhoogd tot twee procent van het bbp. Dit uitgavenniveau was "volledig verenigbaar" met de capaciteiten die de NAVO nodig heeft en tegelijkertijd met het behoud van de verzorgingsstaat, aldus de socialist.
NAVO-landenmoeten aanzienlijk meer geld uitgeven aan defensie
Er moet minstens 3,5 procent van het bbp worden toegewezen aan traditionele militaire uitgaven. Daarnaast zullen uitgaven aan terrorismebestrijding en militair bruikbare infrastructuur in aanmerking worden genomen. Dit kan onder meer investeringen omvatten in spoorlijnen, tankbruggen en uitgebreide havens. De deadline voor het behalen van de nieuwe doelstelling voor defensie-uitgaven is 2035, aldus diplomaten in de tekst van de geplande slotverklaring van de NAVO-top.
De huidige doelstelling van de NAVO voor defensie-uitgaven is een jaarlijkse nationale besteding van ten minste twee procent van het bbp. De reden voor de nu overeengekomen verhoging is voornamelijk de dreiging van Rusland, maar ook de eis van de Amerikaanse president Trump dat Europeanen in de toekomst de primaire verantwoordelijkheid dragen voor conventionele afschrikking en defensie op hun continent.
Tijdens zijn eerste ambtstermijn bekritiseerde Trump herhaaldelijk de volgens hem ontoereikende defensie-uitgaven van de Europese bondgenoten, en beschuldigde hen ervan te sterk te leunen op Amerikaanse bescherming. Hij dreigde zelfs meerdere malen met een Amerikaanse terugtrekking uit de NAVO. De afgelopen weken werd herhaaldelijk gesteld dat Trump de NAVO-top mogelijk niet zou bijwonen als er geen overeenstemming werd bereikt over de vijfprocentdoelstelling.
Uitdaging voor veel NAVO-landen
Voor veel NAVO-landen vormt de nieuwe doelstelling een enorme uitdaging – ook al hoeft deze pas in 2035 te worden bereikt. De nieuwe doelstelling zal waarschijnlijk alleen relatief onproblematisch zijn voor de Verenigde Staten zelf en landen als Estland, Letland en Griekenland. Deze landen hebben al traditionele defensie-uitgaven van meer dan drie procent. Vorig jaar liep Polen voorop met een bbp-ratio van 4,1 procent. Volgens cijfers van de Alliantie hadden de Verenigde Staten recent een bbp-ratio van ongeveer 3,4 procent.
