Den Haag in spanning voor coalitie-overleg; 'ergernis gedram Wilders'

In politiek Den Haag heerst spanning voorafgaand aan het overleg dat vanmiddag tussen de coalitieleiders zal plaatsvinden over de asielmaatregelen die PVV-leider Geert Wilders eist. Wilders dreigt het kabinet te laten vallen als zijn eisen niet worden ingewilligd. "De andere coalitiepartijen staan open voor gesprekken over strengere asielmaatregelen, maar het getreiter en gedreig van Wilders werkt averechts", zegt politiek verslaggever Fons Lambie.

Vorige week verraste Wilders zijn coalitiepartners met een persconferentie waarin hij eiste dat het kabinet strengere aanvullende asielmaatregelen neemt.

Volgens Wilders is dit nodig omdat Nederland op het gebied van strenge asielwetgeving is ingehaald door andere Europese landen, zoals Duitsland en Oostenrijk.

'Tienpuntenplan'
Voor de pers presenteerde Wilders zijn tienpuntenplan. Daarin stond onder andere dat 'de grenzen dicht' moeten voor asielzoekers, dat azc's gesloten moeten worden, dat er veel meer grensbewaking moet komen en dat er tijdelijk een stop op gezinshereniging wordt ingesteld.

Hij eiste dat het kabinet – waarvan zijn partij deel uitmaakt – dit 'binnen een paar weken hooguit' regelt. "Anders stappen wij eruit", zei Wilders. Andere coalitiepartijen, die niet vooraf geïnformeerd waren over de persconferentie van Wilders, reageerden door te verwijzen naar de eerder gemaakte afspraken over asiel in het hoofdlijnenakkoord van het kabinet.

PVV-ministers benadrukten vrijdag tijdens de ministerraad dat de eisen van Wilders serieus genomen moeten worden. Reinette Klever, PVV-minister voor Ontwikkelingssamenwerking, gaf gisteren aan dat het spannend zal worden. "Als ze er niet uitkomen, wordt het heel lastig", zei Klever bij WNL op Zondag.

VVD-leider Dilan Yeşilgöz reageerde gisteren in het tv-programma Buitenhof op de vraag of het spannend wordt en zei zich daar niet zo druk over te maken. "Ik denk het persoonlijk niet. Met ons valt altijd te praten over maatregelen om de asielstroom te beperken."

Ze benadrukte wel dat ze het onverantwoord vindt van Wilders om in dezelfde week waarin hij dreigt met een kabinetsval 'weekend te vieren met allemaal Poetinvriendjes'. Yeşilgöz doelde op de CPAC-bijeenkomst in Hongarije waar Wilders aanwezig was en uitgebreid over twitterde.

Diezelfde Wilders herhaalde gisterenmiddag zijn waarschuwing op X. "Laat ik duidelijk zijn. Als de meeste van onze voorstellen uit het tienpuntenplan asiel niet worden overgenomen door de coalitie (en dus onderdeel worden van het Hoofdlijnenakkoord) en zo snel mogelijk door het kabinet worden uitgevoerd, dan stapt de PVV uit deze coalitie."

Er is ook verdeeldheid in het kabinet over een ander belangrijk punt voor de PVV: het bevriezen van de sociale huren voor twee jaar. Woningcorporaties vinden dat ze niet genoeg worden gecompenseerd voor het verlies aan inkomsten. Er is wel een compensatie van 1,1 miljard euro toegezegd, maar volgens de woningcorporaties is dat veel te weinig. Hierdoor dreigt de bouw van nieuwe woningen, die vanwege de woningnood hard nodig zijn, in gevaar te komen. De wet die deze huurbevriezing regelt, moet namelijk al op 1 juli ingaan.