Europese Commissie onderzoekt Israël na voorstel Veldkamp

Binnen de Europese Unie is er een meerderheid die het Nederlandse voorstel van minister Veldkamp (Buitenlandse Zaken) steunt om te onderzoeken of Israël nog voldoet aan de voorwaarden voor samenwerking met de EU. De Europese Commissie heeft daarop besloten dat er inderdaad een onderzoek zal komen, zoals bevestigd door EU-buitenlandchef Kallas.

Veldkamp gaf eerder al aan dat hij vindt dat onder andere de Israëlische blokkade van hulpgoederen naar de Gazastrook in strijd is met het internationaal humanitair recht en hij pleitte ervoor dit te onderzoeken. Zolang er geen onderzoek is, zal Nederland zijn veto gebruiken om onderhandelingen over een verlenging van het ‘actieplan’ bij de samenwerkingsovereenkomst te blokkeren, aldus Veldkamp.

‘Heel duidelijk signaal’
Veldkamp was dinsdag in Brussel voor overleg met zijn EU-collega’s. Na afloop vertelde hij dat er niet officieel is gestemd over het Nederlandse voorstel, maar dat er wel een “duidelijke meerderheid” voor was. Daarnaast werden de zorgen over de humanitaire situatie in de Gazastrook “zeer breed gedragen” door de EU-ministers. “Dat vind ik belangrijk, want daarmee geeft Europa nu een heel duidelijk signaal af dat het ons echt menens is. We zijn werkelijk bezorgd over de humanitaire situatie”, zei Veldkamp.

Sinds het begin van de oorlog met Hamas houdt Israël hulpgoederen in meer of mindere mate tegen in Gaza. De afgelopen twee maanden zijn er zelfs helemaal geen goederen binnengekomen. Volgens Veldkamp is de boodschap van de EU aan Israël dat het 'nu moet stoppen met de militaire actie en de humanitaire blokkade volledig moet opheffen'.

“We hebben na de verschrikkelijke aanslagen van 7 oktober 2023 door Hamas altijd gezegd dat Israël het recht heeft zichzelf te verdedigen”, aldus Veldkamp. “Maar we hebben ook altijd benadrukt dat het zich daarbij moet houden aan het humanitair oorlogsrecht. En dat blijven we ook aan Israël voorhouden.”

Het is nog onduidelijk hoe lang het EU-onderzoek zal duren. Volgens Veldkamp is de Europese Commissie nu aan zet. “Wat voor mij belangrijk is, is dat er vanuit haar besluit (EU-buitenlandchef Kallas, red.) een heel duidelijk signaal is afgegeven dat we enorm bezorgd zijn”, aldus Veldkamp.

Het onderzoek zal zich richten op de vraag in hoeverre Israël zich houdt aan de afspraken in het verdrag tussen Israël en de EU, dat onder meer handelsvoordelen regelt. In artikel 2 van het verdrag staat dat de relatie tussen de EU en Israël en de overeenkomst zelf gebaseerd zijn op respect voor mensenrechten en democratische principes.