Kamer in debat over kritiek op Israël door Veldkamp: 'gevoelig onderwerp binnen het kabinet'

Dinsdag debatteert de Tweede Kamer met minister Caspar Veldkamp (Buitenlandse Zaken) over de situatie in het Midden-Oosten. De discussie zal vooral draaien om de oorlog in Gaza en de scherpe kritiek op Israël die Veldkamp vorige week uitte in een brief aan EU-buitenlandchef Kaja Kallas.

De eenheid binnen het kabinetsbeleid blijkt opnieuw een belangrijk onderwerp voor de huidige coalitie. "Het is ontzettend belangrijk", zegt BNR-verslaggever Tessa van Viegen over die eenheid. "Want burgers, maar ook politici, moeten erop kunnen vertrouwen dat wanneer een minister iets zegt, dit wordt ondersteund door het hele kabinet. Je wilt niet dat de ene minister zegt dat je 130 km/u mag rijden, terwijl een andere minister zegt dat het 50 km/u is, en je dan ineens een boete krijgt."

Artikel 2
Volgens Veldkamp overtreedt Israël met de blokkade van Gaza artikel 2 van het Associatieverdrag. Daarin staat dat mensenrechten en democratische principes gerespecteerd moeten worden. Israël laat al weken geen humanitaire hulp meer toe in de Gazastrook en heeft ook de elektriciteit afgesloten.

Vooral PVV-leider Geert Wilders, die erom bekend staat meestal de kant van Israël te kiezen, reageerde boos op de brief. De andere partijen in de coalitie konden zich er wel in vinden. Op X sprak Wilders minister-president Dick Schoof aan over het optreden van Veldkamp. "Dat laat zien dat zoiets binnen het kabinet erg gevoelig ligt", zei Van Viegen. "En dat de eenheid van het kabinetsbeleid binnen dit kabinet nog regelmatig ter discussie staat."

Vragenvuur
Van Viegen verwacht dat Veldkamp tijdens het debat een stortvloed aan vragen zal krijgen. "Veldkamp zal worden bevraagd over hoe dit precies is ontstaan, of hij dit zelfstandig heeft besloten, of dat hij toch overleg heeft gehad met anderen binnen het kabinet. We weten dat hij Schoof in ieder geval op de hoogte heeft gesteld. Ook heeft hij geprobeerd steun te krijgen van Reinette Klever, de minister van ontwikkelingssamenwerking. In die zin is er wel melding gemaakt, maar echt overleg heeft niet plaatsgevonden."

"Achteraf gaf hij toe: dat had ik misschien toch moeten doen", vertelt Van Viegen. "Hij heeft beloofd het in de toekomst beter te doen. Dus als er een grote koerswijziging komt bij zo'n gevoelig onderwerp, zal hij de collega-bewindspersonen daarover informeren."

Voormalig diplomaat
Het handelen van minister Veldkamp is niet onrechtmatig. "Hij is minister van Buitenlandse Zaken en dit valt onder zijn verantwoordelijkheid. In principe mag hij dit zelf beslissen. Wel is het in de politiek altijd verstandig om gevoelige dossiers goed af te stemmen. Hij is van huis uit diplomaat, dus hij weet precies hoe de zaken ervoor staan en wanneer het slim is om wel of niet iemand te informeren over bepaalde zaken. In dit geval zou je kunnen zeggen dat het in andere kabinetten vaak heel anders werd aangepakt."