Finland investeert in toekomstige 'normale' spoorverbinding naar Noorse Zee
Finland staat onder druk om zijn spoorwegen om te schakelen naar de Europese standaardspoorbreedte. In de eerste fase moet er een treinverbinding komen tussen Kemi en het Zweedse Haparanda.
De planning voor een spoorverbinding van Kemi naar de haven van Narvik in het noorden van Noorwegen begint nog dit jaar, zo heeft de regering woensdag besloten tijdens de besprekingen over het begrotingskader voor de middellange termijn. De treinverbinding naar Narvik wordt als belangrijk beschouwd voor de continuïteit van de energievoorziening in tijden van crisis.
In de eerste fase zal een standaardspoorlijn met Europese spoorbreedte worden aangelegd tussen Kemi, Tornio en de naburige Zweedse stad Haparanda, een afstand van ongeveer 30 km. Op dit moment is naadloos grensoverschrijdend treinverkeer niet mogelijk omdat de Finse sporen negen centimeter breder zijn dan de Europese standaardsporen. Net als Estland gebruikt het land nog steeds een breedte die in de negentiende eeuw gebruikelijk was en die 'Russische spoorbreedte' wordt genoemd. Deze week heeft de regering van premier Petteri Orpo (NCP) 20 miljoen euro uitgetrokken voor een eerste onderzoek naar de spoorbreedte.
Minister van Vervoer Lulu Ranne (Finland) beschreef de overgang naar een nieuwe spoorbreedte tussen Haparanda en Kemi als de eerste stap in een langetermijnproject. Ranne zei dat de Europese Commissie Finland onder druk heeft gezet om de spoorbreedte te veranderen, wat een enorm duur langetermijnproject is: "De Europese Commissie, de NAVO en de Finse defensiemacht hebben het meest urgente grote Europese militaire mobiliteitsproject beoordeeld. Dit is het," verklaarde ze. De TEN-T-verordening van de EU, die deze zomer van kracht wordt, bevat eisen voor het bestuderen en plannen van de overgang naar de standaardspoorbreedte van 1.435 mm in landen met verschillende spoorbreedtes. Finland gebruikt nu een spoorbreedte van 1.524 mm, die dateert uit de negentiende eeuw.
Volgens een voorlopige schatting van het ministerie van Verkeer zou het aanpassen van het spoor tot aan Oulu meer dan 1,5 miljard euro kosten. Volgens Ranne zullen meer specifieke details bekend worden gemaakt zodra het planningsproces van start gaat. "Dit is begroot voor een paar jaar. Ik zou zeggen dat er genoeg plannen zijn om het spoor in heel Noord-Finland aan te passen tot in 2030," zei Ranne.
Volgens Ranne werkt Finland aan deze kwestie samen met de autoriteiten in de NAVO-bondgenoten Zweden en Noorwegen. Een uniforme spoorbreedte zou van doorslaggevend belang zijn voor de nationale defensie. De NAVO zou bijvoorbeeld uitrusting per spoor naar Finland kunnen vervoeren. Ranne merkte echter op dat de spoorplannen niet alleen een veiligheidskwestie zijn: "Een project van deze omvang, dat zorgt voor vlot vervoer, toegankelijkheid en bedrijfsomstandigheden voor bedrijven, is ook een sterke groeimaatregel", stelde ze. Ranne voorspelde dat de spoorvernieuwingsprojecten een aanzienlijk effect zullen hebben op de werkgelegenheid in Lapland en Noord-Finland.