XR-activisten mogen jarenlang niet vanaf Schiphol vliegen
Schiphol heeft onlangs aan 36 klimaatactivisten toegangsverboden van vijf tot tien jaar opgelegd, nadat zij op 8 maart probeerden achter de security te demonstreren tegen het Frequent Flyerprogramma van KLM. Volgens Schiphol hebben de activisten daarmee de orde en veiligheid binnen het beveiligde gebied verstoord, wat reden was om deze zware maatregelen te nemen.
De activisten, aangesloten bij Extinction Rebellion (XR), stellen dat zij vreedzaam protesteerden tegen Flying Blue, het spaarprogramma waarmee KLM veelvliegen beloont. XR noemt de toegangsverboden ‘een gevaarlijke onderdrukking van het demonstratierecht’ en een ‘disproportionele beperking van de bewegingsvrijheid’. Volgens Simone Wiegman van Extinction Rebellion richtten de demonstraties zich expliciet niet tegen passagiers of personeel, maar tegen het systeem dat extreem vliegverkeer stimuleert en normaliseert.
XR wijst erop dat het demonstratierecht inhoudt dat men binnen zicht- en hoorafstand van het onderwerp mag demonstreren, zelfs als dit op privéterrein plaatsvindt. Schiphol en de burgemeester van Haarlemmermeer zouden echter demonstraties eerder al ernstig beperkt hebben door schermen te plaatsen rondom protestlocaties en activisten naar afgelegen plekken te verwijzen.
De burgemeester van Haarlemmermeer, Marianne Schuurmans, had eerder twee activisten gebiedsverboden opgelegd, maar die werden door een rechter ongeldig verklaard wegens onvoldoende bewijs van ordeverstoring. XR benadrukt dat het opvallend is dat Schiphol, dat grotendeels eigendom is van de overheid, nu verbodsbepalingen oplegt die vele malen langer zijn.
Volgens Schiphol probeerden op 8 maart dertig tot veertig activisten ‘ongeoorloofd toegang’ te krijgen tot het beveiligde gebied van de luchthaven, wat strafbaar is volgens de wet en een overtreding van de huisregels van Schiphol vormt. De luchthaven benadrukt dat het demonstratierecht wordt gerespecteerd, maar binnen de regels en op aangewezen plekken moet plaatsvinden. Schiphol zegt dat het besluit voor toegangsverboden zorgvuldig is afgewogen en dat de maatregel noodzakelijk was om veiligheid en orde te waarborgen.
Recent bleek uit onderzoek dat slechts een kleine groep Nederlanders verantwoordelijk is voor het overgrote deel van het vliegverkeer. Terwijl Schiphol benadrukt dat mobiliteit essentieel is voor de samenleving, stelt XR dat de luchthaven actief extreem vliegverkeer stimuleert. De organisatie verwijt Schiphol het criminaliseren van vreedzaam protest en roept de luchthaven op haar eigen verantwoordelijkheid in de klimaatcrisis onder ogen te zien.