'Aardgasreserves van Gaza de ware reden voor de plannen van Trump?'

Jippie

Gisteren zei de Amerikaanse president Donald Trump dat Amerika "de Gazastrook zou overnemen" en dat de Palestijnen die daar wonen naar Jordanië of Egypte moeten verhuizen. Later werd deze uitspraak door de woordvoerder van het Witte Huis genuanceerd.

Een van de meest cruciale maar over het hoofd geziene redenen achter deze beslissing is energie. Zowel Israël als Gaza hebben enorme offshore aardgasreserves. Het ontwikkelen van deze bronnen zou kunnen helpen om de wederopbouw van Gaza te financieren. Maar Trump moet snel handelen om deze unieke kans te benutten. Vanwege de sancties tegen Rusland is er haast geboden om Russisch aardgas uit Europa te verdrijven, en wordt er naar nieuwe leveranciers gezocht. Dit is go time.

Aardgasreserves Israël
De belangrijkste offshore gasvelden van Israël - Leviathan, Tamar en Dalit - zijn al in gebruik en/of worden geëxploreerd door Chevron en verschillende andere middelgrote Israëlische oliemaatschappijen. Eergisteren nog verwierf het staatsenergiebedrijf van Azerbeidzjan, SOCAR, een aandeel van 10% in het Tamar-gasveld. Wisten ze dat de Gaza aankondiging van Trump eraan zat te komen?

Aardgasreserves Gaza
Drie maanden voor de terreurgolf op 7 oktober 2023 sloot Hamas een door de VS bemiddelde overeenkomst om de ontwikkeling van een potentieel belangrijk gasveld voor de kust van Gaza toe te staan. Drie maanden na 7 oktober verleende Israël controversieel exploratierechten aan Eni (Italië), Dana Energy (VK) & Ratio Petroleum (Israël) om binnen de zeegrenzen van Palestina te exploreren. Terwijl de oorlog in Gaza woedde, gingen belangrijke energieontwikkelingen in de regio snel vooruit.

Pijpleiding tussen Qatar-Turkije
De Qatar-Turkije pijplijn was gepland om gas van Qatar via Saoedi-Arabië, Jordanië en Syrië naar Turkije en Europa te transporteren. In 2009 verwierp de toenmalige leider van Syrië, Bashar al-Assad, het project. Nu Assad weg is, heeft de Turkse minister van Energie publiekelijk verklaard dat het plan nieuw leven kan worden ingeblazen als "Syrië zijn territoriale integriteit en stabiliteit bereikt". Bovendien wil Qatar zijn exportroutes diversifiëren van LNG-transporten naar pijpleidingen.

En nu de recente ontwikkelingen:

  • Zes dagen geleden was de emir van Qatar het eerste staatshoofd dat Syrië bezocht sinds de val van Assad. 
  • Eergisteren was de leider van Syrië, Ahmad al-Sharaa in Saoedi-Arabië voor zijn eerste officiële buitenlandse reis.
  • Gisteren was al-Sharaa in Turkije voor een ontmoeting met president Erdogan.

Pijpleiding Iran
Iran heeft ook plannen om een gaspijpleiding aan te leggen naar Europa via Irak en Syrië. Het project heet de Persian Pipeline, maar de ontwikkeling hiervan ligt vanaf 2016 stil. Gezien het nieuwe leiderschap in Syrië en het snel groeiende politieke isolement van Iran, zal er niet snel een deal tot stand komen.

Libië
Libië verkeert sinds de afzetting van dictator Muammar Kadhafi in 2011 in een voortdurende burgeroorlog/politieke crisis. Maar er zijn nu goede vooruitzichten. Twee weken geleden werd in Tripoli een grote olieconferentie gehouden met veel Amerikanen en Europeanen in de zaal. Gisteren maakte de Libische minister van Economie en Handel plannen bekend om zo snel mogelijk een wederopbouwconferentie te houden. Met enkele van de grootste koolwaterstofreserves ter wereld hoopt Libië op een grote sprong terug in de markt.

Europa als afzetmarkt
Waarom hebben al deze landen - Israël, Qatar, Libië, Syrië en Turkije -haast om hun gasvoorraden en/of pijpleidingcapaciteiten uit te breiden? Omdat Europa wanhopig op zoek is naar vervanging voor Russische energie, en wie dat gas levert zal aanzienlijke economische en geopolitieke macht verkrijgen. Al deze spelers weten dat ze snel moeten handelen voordat de oorlog in Oekraïne voorbij is en Rusland weer meedoet op de energiemarkt. De VS en de EU willen het liefst dat Rusland uit de energieketen van Europa verdwijnt. De oplossing? Meerdere gasleveranciers zoals Israël, Qatar en Libië.

Trump's plannen voor de Gazastrook
Hoe kan het verplaatsen van Palestijnen uit Gaza naar Jordanië en/of Egypte helpen om gas te verkopen aan Europa?

1) Het verwijdert een belangrijk politiek obstakel. Het Israëlisch-Palestijnse conflict is lange tijd een wegversperring geweest voor regionale economische ontwikkeling.

2) Privaat vertelden verschillende Arabische staten de VS dat ze er voor zijn om Hamas uit te schakelen. Door de Palestijnen volledig uit Gaza te verwijderen is dat probleem opgelost. Plus: geen terreuraanslagen op wederopbouwploegen; geen terreurdaden in Israël (die weer een Israëlische reactie uitlokken); en geen kans dat gasfaciliteiten aan land worden gesaboteerd.

3) Dit zal de ontwikkeling op de gasmarkt versnellen. Met de steun van de VS kunnen de gasvelden van Gaza snel ontwikkeld worden zonder inmenging van buitenaf. Pijpleidingen kunnen worden aangelegd zonder dat de constante dreiging van terrorisme en/of burgeroorlog in de weg staat.

4) Verdeel en heers. Als het grootste deel van de bevolking van Gaza daar blijft, zal het bijna onmogelijk zijn om iets te bereiken. Door ze op te delen en een deel naar Egypte te sturen en de rest naar Jordanië zal alle resterende kinetische energie verdwijnen, vooral als het nieuwe Gaza herbouwd wordt en de belofte van economische ontwikkeling werkelijkheid wordt.

5) Volgens Bloomberg zou de heropbouw van Gaza meer dan 80 miljard dollar kunnen kosten. Iemand moet dat betalen en dat zullen niet de Amerikaanse belastingbetalers zijn. Inkomsten uit aardgas zijn een voor de hand liggende oplossing.

Geen eenoudige opgave
Niets van dit alles zal gemakkelijk uit te voeren zijn. Maar er zijn oplossingen:

  • Vraag doorvoervergoedingen voor de pijpleiding en/of afnameovereenkomsten met Jordanië en Egypte om de bevolking van Gaza te helpen vestigen... 
  • Trump leunt op Qatar om Syrië extra doorvoerprijzen te laten innen om dat door oorlog verscheurde land snel weer op te bouwen... 
  • Massieve infrastructuurprojecten kunnen werkgelegenheid opleveren voor jonge mannen in de regio, waardoor onrust afneemt. Gas dat ononderbroken naar Europa stroomt zal onnoemelijke rijkdom brengen naar plaatsen die in decennia geen echte economische ontwikkeling hebben gezien.

Het resultaat
Als deze strategie werkt, kunnen de resultaten voor Trump en het Amerikaanse buitenlands beleid groots zijn: zou een door Trump bemiddelde normalisering van de relatie tussen Saoedi-Arabië en Israël mogelijk zijn? Wat als er een breder akkoord in het Midden-Oosten tot stand komt dat Syrië, Libanon, Israël, Jordanië, Saoedi, de VAE en Qatar integreert in een regionaal economisch pact?

Daarnaast zou dit Rusland een generatie langworden buiten gesloten van de Europese energiematrix - een enorme winst voor Amerika. De verkoop van gas aan Europa zou dit alles kunnen vergemakkelijken.

Conclusie
De plannen van Trump met betrekking tot de Palestijnen en de Gazastrook zijn extreem. Maar misschien gaat het meer opleveren voor Gaza dan we nu kunnen bedenlken. Nu nog afwachten of zijn regering capabel genoeg is om een van de meest gecompliceerde stappen in het buitenlands beleid in de geschiedenis van de VS kan uitvoeren.

  

Trump's plannen voor Gaza (@ Guardian News on YouTube 050225)
Trump's plannen voor Gaza (@ Guardian News on YouTube 050225)