Telegram voorziet opsporingsdiensten van gegevens criminelen
Telegram heeft een opmerkelijke stap gezet: na jaren van radiostilte deelt het platform nu gebruikersgegevens met de Nederlandse opsporingsdiensten. Telegram stond lange tijd bekend om zijn gesloten houding tegenover autoriteiten. Het Openbaar Ministerie (OM) meldt aan RTL Nieuws dat de dienst recent in tientallen strafzaken gegevens heeft overhandigd. Hoewel het OM niet op details ingaat, zouden de zaken te maken hebben met ernstige criminaliteit zoals kinderporno, wapens en drugs.
De populariteit van Telegram maakt het een aantrekkelijke speeltuin voor criminelen. Anders dan bij WhatsApp, zijn veel Telegram-kanalen publiekelijk toegankelijk, waardoor mensen gemakkelijk bij criminele netwerken kunnen aansluiten. "Op WhatsApp moet je lid zijn van een groep, maar bij Telegram kan iedereen zo binnenwandelen bij groepen waar bijvoorbeeld drugs of wapens worden verhandeld," zegt cybercrime-onderzoeker Rolf van Wegberg van de TU Delft. De recente verandering zou weleens ingegeven kunnen zijn door de arrestatie van Pavel Doerov, oprichter van Telegram, die in augustus in Frankrijk werd vastgezet. De Franse justitie beschuldigt hem van medeverantwoordelijkheid voor de criminaliteit op zijn platform vanwege zijn gebrekkige samenwerking met de autoriteiten.
Nadat Doerov op borgtocht vrijkwam, kondigde Telegram in september aan dat het voortaan wél gegevens, zoals telefoonnummers en IP-adressen, zou delen als opsporingsdiensten dat aanvragen. Dit lijkt echter niet de kernprincipes van het platform te veranderen, aldus Doerov zelf. Hij stelt dat Telegram al die tijd al streefde om aan lokale wetgeving te voldoen, mits dit de vrijheid en privacy van gebruikers niet in gevaar bracht.
Cybercrime-expert Van Wegberg denkt dat Telegram deze stap ook ziet als een manier om de rechter te overtuigen van hun medewerking in de rechtszaak tegen Doerov. Door gebruikersgegevens te verstrekken, kan Telegram tonen dat het niet volledig blind is voor criminele activiteiten op hun platform. Maar Van Wegberg waarschuwt: deze gegevens zijn slechts puzzelstukjes die bijdragen aan het identificeren van verdachten, niet aan een compleet opsporingsbeeld. Vooral telefoonnummers zijn waardevol, omdat deze apparaten identificeren en mogelijk afluisteren vergemakkelijken.
Het OM ziet in deze ontwikkeling een grote stap, maar blijft waakzaam. "We blijven goed in de gaten houden of Telegram hiermee doorgaat," zegt een woordvoerder. Of criminelen zich hierdoor echt zullen laten afschrikken, valt nog te bezien, maar ze zullen nu zeker tweemaal nadenken voor ze hun deals openlijk via Telegram-kanalen delen.
