Kemi Badenoch nieuwe leider Britse conservatieven

De Britse Conservatieve Partij heeft voor een verrassende koerswijziging gekozen door Kemi Badenoch als nieuwe leider aan te stellen. Deze Brits-Nigeriaanse politica, vaak eenvoudigweg Kemi genoemd, staat bekend om haar directe en ongepolijste stijl. Ze is energiek, rebels en schuwt controversiële onderwerpen niet. Met haar benoeming breekt de partij opnieuw een glazen plafond; voor het eerst staat een zwarte vrouw aan het roer van de oudste en tot voor kort machtigste politieke partij van het Verenigd Koninkrijk. Premier Keir Starmer van Labour noemde het "een trots moment voor het land".

Olukemi Olufunto Adegoke Badenoch werd in 1980 geboren in Wimbledon, Londen. Hoewel ze in het Verenigd Koninkrijk ter wereld kwam, bracht ze een groot deel van haar jeugd door in Nigeria en de Verenigde Staten. Haar vader was huisarts en haar moeder professor in de psychologie. De familie had een warme en ondersteunende thuisomgeving, ‘vergelijkbaar met de Cosby Show’, zoals Badenoch zelf ooit beschreef. Deze opvoeding gaf haar naar eigen zeggen een sterke basis en het zelfvertrouwen om haar eigen pad te volgen.

In Nigeria werd Badenoch geconfronteerd met de beperkingen van een patriarchale samenleving. Wanneer haar werd verteld dat ze iets niet kon omdat ze een meisje was, verwees ze naar Margaret Thatcher, de eerste vrouwelijke premier van het VK, als haar inspiratiebron. "Ze was mijn antwoord op iedereen die zei dat ik iets niet kon doen vanwege mijn geslacht," heeft ze eens gezegd.

Op haar zestiende keerde ze alleen terug naar Engeland om haar opleiding voort te zetten. Ze werkte bij McDonald's om in haar levensonderhoud te voorzien en studeerde later computerwetenschappen en engineering aan de universiteit van Sussex. Haar achtergrond in IT heeft haar, naar eigen zeggen, een praktische en oplossingsgerichte benadering gegeven.

Na haar studie werkte Badenoch als systeemanalist en later als wealth manager bij de bank Coutts. Haar ervaringen in zowel de tech- als de financiële sector gaven haar inzicht in de praktische kanten van het bedrijfsleven en de economie. Op 25-jarige leeftijd werd ze lid van de Conservatieve Partij, gedreven door een gevoel van woede en onvrede over bepaalde maatschappelijke kwesties. "Ik was een zeer boze jongere," heeft ze eens toegegeven. "Boos over zoveel dingen, vooral over onderwijs en internationale ontwikkeling."

Haar eerste stappen in de politiek waren niet zonder uitdagingen. Tijdens haar studietijd viel ze op door haar contrasterende standpunten ten opzichte van haar medestudenten. Ze uitte kritiek op protesten tegen collegegeldverhogingen en was sceptisch over initiatieven zoals Live 8, waarbij ze vond dat rijke westerse muzikanten niet namens Afrika moesten spreken.

In 2010 deed ze een gooi naar een parlementszetel in Dulwich en West Norwood, maar zonder succes. Toch ontmoette ze tijdens deze campagne Hamish Badenoch, een bankier en lokale partijactivist, met wie ze later trouwde. Samen hebben ze drie kinderen en wonen ze in een historisch huis op het platteland.

In 2017 werd Badenoch verkozen tot parlementslid voor het veilige conservatieve district Saffron Walden. Haar scherpe intellect en onverschrokkenheid trokken al snel de aandacht van prominente figuren binnen de partij, waaronder Michael Gove, die fungeerde als haar mentor en haar voorspelde als een toekomstige leider.

Ze bekleedde verschillende functies, waaronder staatssecretaris voor Vrouwen en Gelijke Kansen en minister van Bedrijfsleven en Handel. In deze rollen viel ze op door haar kritiek op wat zij zag als overmatige ‘woke-cultuur’ en politieke correctheid. Ze uitte zich kritisch over genderneutrale toiletten, genderidentiteit en wat zij beschouwde als overdreven gevoeligheid rondom racisme en discriminatie.

Badenochs directe en soms confronterende stijl heeft haar zowel bewonderaars als tegenstanders opgeleverd. Aan de ene kant wordt ze geprezen voor haar authenticiteit en moed om onpopulaire standpunten in te nemen. Ze wordt gezien als een leider die niet bang is om harde waarheden te verkondigen en tegen de stroom in te gaan. Aan de andere kant zijn er zorgen over haar vermogen om samen te werken en duurzame relaties op te bouwen binnen de partij en het parlement.

Collega's hebben haar beschuldigd van arrogantie en agressiviteit. Er zijn meldingen van spanningen binnen haar ministeries en van hoge ambtenaren die hun positie hebben verlaten vanwege haar managementstijl. Critici wijzen erop dat haar neiging om recht op het doel af te gaan zonder rekening te houden met de gevolgen, haar vermogen tot effectief leiderschap kan ondermijnen.

De parallellen met Margaret Thatcher zijn talrijk en onvermijdelijk. Net als Thatcher is Badenoch vastberaden, ideologisch gedreven en niet bang voor confrontatie. Ze identificeert zichzelf als een ‘Thatcherite’ en streeft naar een terugkeer naar conservatieve kernwaarden, waaronder minder overheidsinmenging en meer individuele vrijheden.

Haar aanhangers binnen de partij hopen dat ze de conservatieve beweging nieuw leven kan inblazen en een duidelijk alternatief kan bieden voor het beleid van de huidige Labour-regering. Ze zien in haar een krachtige stem tegen progressieve trends en een verdediger van rechts-conservatieve waarden.

Badenoch neemt de leiding over de Conservatieve Partij in een periode van crisis. Na veertien jaar aan de macht te zijn geweest, leed de partij een verpletterende nederlaag bij de verkiezingen van juli, waarbij ze werden gereduceerd tot minder dan een kwart van de zetels in het Lagerhuis. Veel gematigde en centristische leden hebben de partij verlaten of hun zetels verloren, waardoor de overgebleven fractie naar rechts is opgeschoven.

Ze staat voor de taak om de partij te verenigen, een duidelijk beleidsplatform te ontwikkelen en het vertrouwen van zowel de partijleden als het bredere electoraat terug te winnen. Daarnaast moet ze omgaan met interne spanningen en externe druk, waaronder concurrentie van rechtse partijen zoals Reform van Nigel Farage en een dominante Labour-partij onder leiding van Keir Starmer.

Badenochs leiderschap belooft complex en uitdagend te worden. Haar bereidheid om impopulaire standpunten in te nemen en confrontaties niet uit de weg te gaan, kan zowel een kracht als een zwakte zijn. Het zal afhangen van haar vermogen om coalities te smeden, effectief te communiceren en de partij door een periode van herdefiniëring te leiden.

Haar achtergrond als iemand die zowel binnen als buiten het establishment heeft geopereerd, geeft haar een unieke positie. Ze begrijpt de zorgen van gewone burgers, maar heeft ook ervaring op het hoogste niveau van de politiek. Of ze deze kwaliteiten kan omzetten in succesvol leiderschap zal de komende jaren blijken.