Hybride vlees uit de 3D-printer: 'schat, print jij een paar hamburgers voor vanavond?'
De bio-industrie is volgens vele een belangrijke aanjager van de klimaatcrisis. De mens is op zoek naar alternatieven voor de 'ouderwetse' vleesproductie; de 3D-printer zou uitkomst kunnen bieden.
Voedsel uit het laboratorium, vlees uit vervangende producten, steaks uit de 3D-printer: het voedsel van de toekomst is een belangrijk onderwerp voor onderzoek. Ook in Tsjechië. Er wordt daar aanzienlijk meer vlees gegeten dan in de rest van Europa maar ook vegetarische alternatieven worden steeds populairder. Zeker als ze gezonder, milieuvriendelijker en goedkoper zijn.
Dat is precies waar onderzoekers in Praag op een zeer Tsjechisch-pragmatische manier aan werken. Als men een beetje echt vlees toevoegt aan een vleesvervanger heeft het volgens de onderzoekers een beterebsmaak, geur en textuur dan de meeste vervangende producten.
Stepan Janoud is eigenlijk een expert in het natuurlijk conserveren van vlees. Maar de onderzoeker van de Praagse Universiteit voor Scheikunde en Technologie ontwikkelt al een tijdje voedselmengsels voor 3D-printers. Hij vult een bruine vloeistof in een speciaal hulpstuk, de spuitextruder. “Dit is een pasta gemaakt van erwteneiwit, olie en leverpastei, ons alternatieve vleesmengsel dat we verder gaan ontwikkelen”, legt Janoud uit.
Het geluid klinkt meer als een oude printer dan het bakken van een hamburger. Maar na een paar minuten hangt er een typische vleesgeur in het laboratorium en verschijnt er druppel voor druppel een rond stuk vlees wat op een hamburger lijkt. “We zijn al op een paar conferenties geweest met onze duurzame vleescartridges voor de 3D-printer”, zegt Janoud. "Er was grote belangstelling omdat er een groeiende markt is."
Er wordt wereldwijd veel onderzoek gedaan naar vleesalternatieven. De markt groeit snel, zelfs in een vleesland als Tsjechië. Fabrikanten beloven goedkoper, gezonder en milieuvriendelijker voedsel. Het ontwikkelen van de perfecte vleesvervanger is als het zoeken naar de heilige graal.
“We werkten samen met en adviseerden een bedrijf dat kweekvlees kweekt”, vertelt Janoud. "We hebben ook geëxperimenteerd met het printen van kunstvlees en dat combineren met natuurlijk kippenvlees om betere vleesalternatieven te creëren."
Tot nu toe zijn veel producten te duur en allesbehalve gezond. Ze bevatten vaak weinig eiwitten, maar zijn rijk aan sterk bewerkte toevoegingen. De Praagse onderzoekers onder leiding van professor Rudolf Sevcik gebruiken daarom alleen natuurlijke ingrediënten, niet als poeder, maar als een pasta gemaakt van peulvruchten, granen en wat vlees. "Ik ben ouder, ik hou niet van revoluties, maar ik denk dat we moeten wennen aan het eten van minder vlees", zegt Sevcik. "Sommige voedingsstoffen nemen we gewoon beter op uit echt vlees, en we hebben het ook nodig."
De Universiteit van Praag ontwikkelt ook hybride spreads voor Tsjechische bedrijven. Ze vertrouwt op het printen van het vlees vanwege de consistentie. “Wij zien dat 3D-printen vleesloze of hybride de juiste textuur kan tievoegen, iets wat vleesalternatieven vooral missen. Tot nu toe is het een afknapper als je in een vleesvervanger bijt.”
De Praagse onderzoekers willen hun printtechnologie verbeteren en aanpassen, zodat niet alleen bedrijven maar ook consumenten hun stukje 'vlees' kunnen printen.
“Sommige mensen hebben al een 3D-printer in huis voor technische doeleinden”, zegt Sevcik. "Hoe leuk zou het zijn als de vrouw des huizes met een dienblad en onze vulling de werkplaats van haar man in loopt en zegt: Print jij een paar hamburgers voor vanavond? Dat is mijn visie op de toekomst."