Rechtbank laat gebiedsverbod klimaatactivisten ER deels in stand

De rechtbank Den Haag heeft vandaag uitspraak gedaan in de zaken van acht klimaatactivisten tegen het gebiedsverbod dat de officier van justitie aan hen heeft opgelegd op 26 januari 2023. Het gebiedsverbod houdt in dat de activisten gedurende 90 dagen niet op de A12/Utrechtsebaan en de directe omgeving daarvan mogen komen. Het gebiedsverbod is opgelegd omdat de activisten hebben opgeroepen tot blokkades van de A12. 

Ernstige verstoring van de openbare orde
Een gebiedsverbod kan worden opgelegd aan iemand die ervan wordt verdacht dat hij de openbare orde ernstig heeft verstoord. Het alleen oproepen tot een blokkade van de A12 is nog geen ernstige verstoring van de openbare orde, oordeelt de rechtbank, maar die blokkade zelf is dat wel. Drie van de acht activisten hebben alleen opgeroepen tot een blokkade op 28 januari 2023. Toen het gebiedsverbod aan hen werd opgelegd, moest die blokkade dus nog plaatsvinden. Zij hadden de openbare orde op dat moment (nog) niet verstoord en het gebiedsverbod kan daarom in hun geval niet in stand blijven. Bij de andere vijf activisten ligt dat anders, omdat zij ook hebben opgeroepen tot eerdere blokkades, die al vóór het opleggen van het gebiedsverbod hadden plaatsgevonden.

Terechte inbreuk op het demonstratierecht
In de zaken van de andere vijf activisten heeft de rechtbank het gebiedsverbod aan het demonstratierecht getoetst. De activisten willen namelijk demonstreren op de A12/Utrechtsebaan, wat hun door de gebiedsverboden wordt verboden. De rechtbank oordeelt dat de inbreuk op het demonstratierecht gerechtvaardigd is in het belang van de verkeersveiligheid. De A12/Utrechtsebaan is een drukke belangrijke verkeersader, zonder afslagen, waar 70 km/uur mag worden gereden. Een blokkade op die weg kan dus leiden tot verstorende en gevaarlijke situaties. Het belang om dat te voorkomen weegt in dit geval zwaarder dan het demonstratierecht.

Overige straten in de omgeving
De rechtbank oordeelt anders voor de straten in de directe omgeving van de A12/Utrechtsebaan. Daar zou wel enige overlast zijn door een blokkade, maar die is naar verwachting veel minder ernstig. Een gebiedsverbod voor die straten is daarom disproportioneel.