Escalatie geweld op Westelijke Jordaanoever, herinvoering doodstraf terroristen

Slechts een paar uur na een Palestijnse aanval op twee Israëli's op de Westelijke Jordaanoever, zijn er vermeende wraakacties van Joodse kolonistenuitgevoerd: ze staken Palestijnse huizen en voertuigen in brand op de plaats van de dodelijke aanval.

Als reactie op de dodelijke aanval op twee Israëli's op de Westelijke Jordaanoever vielen Israëlische kolonisten 's avonds laat Palestijnen aan. Palestijnse media meldden dat 30 huizen en voertuigen in brand waren gestoken in de stad Hawara. De twee kolonisten waren daar enkele uren daarvoor door Palestijnen vermoord. 

Volgens het Palestijnse ministerie van Volksgezondheid is tijdens de rellen minstens één persoon doodgeschoten, maar het is nog onduidelijk door wie. De Palestijnse Rode Halve Maan meldde ten minste vier ernstig gewonden. Daarnaast werden talloze mensen behandeld voor het inademen van traangas. Het Israëlische leger meldde dat 15 huizen en 25 auto's in brand waren gestoken. Israëlische soldaten hebben negen Palestijnse families uit hun brandende huizen gered.

Ondertussen ging de zoektocht naar de Palestijnse verdachte door. Gezien de gevaarlijke escalatie van de situatie kondigde het leger 's avonds aan zijn troepen op de Westelijke Jordaanoever met twee bataljons uit te breiden. 

De Israëlische president veroordeelt wraakacties
De Israëlische president Isaac Herzog veroordeelde de wraakacties krachtig. "Het recht in eigen hand nemen, rellen en geweld plegen tegen onschuldige mensen - dat is niet onze stijl", zei hij. Premier Benjamin Netanyahu riep in een videoboodschap op tot kalmte. "Ik smeek je: als het bloed kookt en de geest opwarmt, neem dan niet het recht in eigen handen."

Top in Jordanië
De aanval overschaduwde een bijeenkomst in Jordanië waarop vertegenwoordigers van Israël, de Palestijnse Gebieden en andere staten over de-escalatie van het recent oplaaiende geweld. De nationale veiligheidsadviseur en het hoofd van de geheime dienst Shin Bet waren aanwezig voor Israël, en het hoofd van de geheime dienst en adviseur van president Mahmoud Abbas voor de Palestijnse kant. Delegaties uit Egypte en de VS reisden ook naar de top - een teken van hoe ernstig de situatie voor het begin van de vastenmaand Ramadan eind maart wordt beoordeeld.

In een verklaring spraken beide partijen hun bereidheid uit om de situatie te de-escaleren, verder geweld te voorkomen en uiteindelijk te werken aan een "rechtvaardige en duurzame vrede". Dat heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken in Amman bekendgemaakt.

Israël stemde ermee in om gedurende vier maanden geen gesprekken te voeren over nieuwe nederzettingen in de Palestijnse Gebieden en om zes maanden geen nieuwe nederzettingen goed te keuren. Beide partijen kwamen ook overeen om de status quo op de Tempelberg in Jeruzalem te handhaven, volgens welke Joden daar niet mogen bidden, zei het.

Er staat nog een bijeenkomst in maart gepland - dan in Egypte.

Doodstraf ingevoerd voor terroristen
De rechtse religieuze regering van Israël heeft inmiddels de doodstraf ingevoerd voor terroristische misdrijven. Itamar Ben Gvir, de extreemrechtse minister van Nationale Veiligheid van Israël, zei dat het kabinet zondag een daartoe strekkend besluit heeft genomen. De Knesset, het Israëlische parlement, bespreekt de kwestie woensdag voor het eerst. Het is een droomproject van de radicale partij Otzmah Jehudit (Joodse Kracht), de coalitiepartner van de Likud-partij van premier Benjamin Netanyahu.

Israël heeft de doodstraf voor de meeste misdrijven en in vredestijd in 1954 afgeschaft. In sommige gevallen is het nog steeds toegestaan, waaronder voor genocide, misdaden tegen de menselijkheid en tegen het Joodse volk, en oorlog. Sinds 1954 is het nog maar één keer uitgevoerd: in 1962 werd de Holocaust-organisator Adolf Eichmann na zijn proces in Jeruzalem geëxecuteerd.

Procureur-generaal: Voorgestelde wetgeving ongrondwettelijk
De procureur-generaal van Israël, Gali Baharav-Miara, heeft kritiek geuit op het wetsvoorstel en noemde het ongrondwettelijk. Bovendien kan de wet niet zoals gepland worden uitgebreid naar de Westelijke Jordaanoever omdat de Israëlische wet daar nog niet van toepassing is.

Ze betwijfelde ook of de doodstraf een afschrikkende werking zou hebben, zoals de regering beweerde. In andere wetgevingsprojecten werkt de Israëlische regering aan het verzwakken van het Hooggerechtshof - in de toekomst moet het parlement rechterlijke beslissingen kunnen vernietigen, bijvoorbeeld over ongrondwettelijke wetten.