Amsterdam in hoger beroep tegen uitspraak verplaatsen klimaatdemonstranten

De gemeente gaat in hoger beroep tegen de uitspraak van de rechtbank over het bestuurlijk verplaatsen van demonstranten van Extinction Rebellion in 2020. Dat schrijft burgemeester Femke Halsema in een brief aan de gemeenteraad. Begin september gaf de rechter de demonstranten gelijk, Halsema had hen niet mogen verplaatsen en heeft hen van hun vrijheid beroofd. Zo meldt AT5

Op 18 september verzamelden een grote groep demonstranten van Extinction Rebellion op de Gustav Mahlerlaan op de Zuidas. De demonstranten blokkeerden de weg en de kruising met de drukke Beethovenstraat, auto's werden tegengehouden met spandoeken en een aantal demonstranten lijmden zichzelf vast aan de straat. De demonstratie werd door het stadsbestuur toegestaan, maar Halsema had aangegeven dat als de demonstranten de weg zouden blokkeren de politie zou gaan optreden.  

De demonstranten besloten geen gehoor te geven aan het verbod van de burgemeester en zodoende greep de politie in. Na meerdere waarschuwingen van de politie om het gebied te verlaten, bleven 150 demonstranten toch aanwezig. Halsema gaf de politie de opdracht tot 'bestuurlijke verplaatsingen', op basis van een noodbevel. De demonstranten werden op bussen gezet, daar enige tijd vastgehouden en vervolgens vervoerd naar de rand van de stad. 

De rechtbank oordeelde dat het inzetten van een noodbevel gerechtvaardigd was, echter oordeelde de rechtbank ook dat het bestuurlijk verplaatsen op basis van dat noodbevel niet gerechtvaardigd was. Er zou namelijk sprake zijn van vrijheidsontneming en daar bood het noodbevel wettelijk niet genoeg grondslag voor. 

Halsema heeft in overleg met de Hoofdofficier van Justitie en de Politiechef besloten om in hoger beroep te gaan tegen de uitspraak. "De uitspraak is van grote invloed op de wijze waarop wij als driehoek kunnen optreden in dergelijke situaties", zo schrijft de burgemeester in de brief.

Volgens Halsema is sinds de eerste keer van het gebruik van bestuurlijk verplaatsen, in 2019, het instrument enkele keer per jaar ingezet. Om zo de openbare orde te herstellen. "Als driehoek beschermen wij de grondwettelijke vrijheid om te demonstreren, maar zijn wij ook genoodzaakt om tegen wanordelijkheden als langdurige verkeersblokkades op te treden."

De burgemeester schrijft verder dat de driehoek oog heeft voor de opmerkingen van de rechter, maar dat ze bij grote blokkades en door de aanhoudende schaarste van personeel dat ingezet kan worden geen verantwoord alternatief zien. "Bestuurlijk verplaatsen beschouwen wij nu als een noodzakelijke en proportionele handelwijze." Vanwege het oordeel van de rechtbank kan de driehoek volgens hen het instrument nu niet inzetten, mede daarom spant de gemeente het hoger beroep aan.