Niet-financiële bedrijven potten winst op tijdens coronajaren

De reserves van niet-financiële bedrijven zijn in 2020 en 2021 in totaal met 94,2 miljard euro gestegen. De stijging komt door gestegen bedrijfswinsten in 2021, maar er belandde ook een groter deel van die winst op de bankrekening, in plaats van dat het geïnvesteerd werd. Dat meldt het CBS in het achtergrondartikel ‘Overheid helpt bedrijven en huishoudens financieel door coronajaren’.

In 2021 namen de reserves van bedrijven toe met 64,6 miljard euro, nadat deze in 2020 ook al waren gestegen met 29,6 miljard euro. Het totale bezit aan chartaal geld en deposito’s van niet-financiële bedrijven kwam daarmee uit op 387,4 miljard euro eind 2021. Dat was nooit eerder zo hoog.

Grotere winst in 2021
De stijging van de deposito’s in 2021 is vooral toe te schrijven aan de gestegen winsten. De brutowinst voor belasting van niet-financiële bedrijven steeg in 2021 met 50,2 miljard euro tot 287,2 miljard euro, 21,2 procent meer dan een jaar eerder. In 2020 daalde de winst juist nog met 10,7 procent door de economische krimp, ondanks steunmaatregelen van de overheid. Dat bedrijven ook in 2020 meer geld oppotten kwam doordat ze voorzichtiger waren met investeringen en minder schulden aflosten dan in 2019. Ook werd er per saldo minder vennootschapsbelasting afgedragen dan in 2019. In 2021 groeide de economie weer, waarmee ook de winst van bedrijven groeide.

Investeringen groeien niet mee
Bedrijven hebben de gestegen winst niet volledig gebruikt om meer te investeren. In 2021 stegen de investeringen tot 88,9 miljard euro, 7,2 procent meer dan het jaar ervoor. Dat is een veel kleinere stijging dan die van de brutowinst (21,2 procent). Met de winstdaling in 2020 daalden ook de bruto-investeringen van bedrijven, van 86,6 miljard euro in 2019 naar 82,9 miljard euro in 2020.

Door de lage investeringen in 2020 en 2021 daalde de investeringsquote, het deel van de toegevoegde waarde dat geïnvesteerd wordt. In 2019 bedroeg de investeringsquote nog 18,5 procent. Met de afgenomen investeringen daalde deze naar 18,4 procent in 2020. De toegevoegde waarde steeg in 2021 veel harder dan de investeringen, waardoor de investeringsquote nog verder afnam naar 18,1 procent. Met 18,4 procent in 2020 was de investeringsquote van Nederlandse niet-financiële bedrijven een van de laagste van Europa.