Bersiap-ontkenner Pondaag doet aangifte tegen Rijksmuseum

De beruchte Indonesische Bersiap-ontkenner en Soekarno-idolaat Jeffry Pondaag zegt met zijn Comité Nederlandse Ereschulden aangifte te hebben gedaan tegen het Rijksmuseum wegens het gebruik van de historische term Bersiap. Dat meldt Pondaag op zijn website. Het is in korte tijd de tweede Indonesiër die het begrip, dat verwijst naar Indonesische gruweldaden op onder andere (Indische) Nederlanders, uit het Rijksmuseum wil laten censureren. Opvallend is dat andere media de dubieuze antecedenten van Pondaag in hun berichtgeving onbenoemd laten.

De radicale Pondaag is zeer controversieel en berucht vanwege het ontkennen van de Bersiap. Hij deed dat bijvoorbeeld in een gesprek met de leiding van het grote Indië-onderzoek. Pondaag riep bij die bijeenkomst onder andere (vanaf minuut 17.55): “Wie zijn die mensen die die Bersiap doen? Wie zijn dat? Indonesiërs?! Hoe komen jullie er bij?” Naast Pondaag zaten toen ook leden van de militante De Grauwe Eeuw, het Dekolonisatie Netwerk Voormalig Nederlands-Indië (DNVNI) en de omstreden activiste Lara Nuberg aan tafel. De lijntjes tussen de verschillende actiegroepen blijken in de praktijk sowieso erg kort. In het bestuur van het comité zit bijvoorbeeld ook Noëlla Soeters, bekend van onder andere #Geen4MeiVoorMij. De opmerkingen van Pondaag, die met zijn comité eerder ook succesvol rechtszaken voerde namens nabestaanden van Nederlands geweld in Indonesië, beperken zich doorgaans niet tot het ontkennen van de Bersiap. Met name (Indische) Nederlanders worden met regelmaat door hem weggezet als oorlogsmisdadigers, racisten en (land)verraders.

De aangifte van Pondaag lijkt dan ook vooral bedoeld om slachtoffers en nabestaanden van de Bersiap opnieuw te krenken. Zijn aangifte volgt op een week waarin het Rijksmuseum besloot het begrip Bersiap toch niet in de ban te doen. Eerder had de Indonesische gastcurator Bonnie Tiryana juist bekendgemaakt dat hij de term zou schrappen uit zijn aankomende tentoonstelling. Volgens Triyana zou de term namelijk “racistisch” zijn. Triyana werd daarbij gesteund door de uitgesproken pro-Indonesische hoogleraar Remco Raben, die tevens als adviseur bij de controversiële expositie is betrokken. De dreigende schrapping leidde tot woedende reacties van slachtoffers en nabestaanden. Federatie Indische Nederlanders (FIN) deed daarop aangifte tegen Triyana wegens Bersiap-ontkenning. Ook verschillende politieke partijen spraken zich uit tegen de plannen.