EU-onderzoekers luiden de noodklok. Noordpoolijs krimpt snel, zeespiegel stijgt

Jippie

Het is algemeen bekend dat het ijs op de poolkappen zich steeds meer terugtrekt omdat de aarde opwarmt. Maar alleen al de omvang van de verandering, bijvoorbeeld in het noordpoolgebied, geeft wetenschappers reden tot bezorgdheid. In een nieuw rapport waarschuwen zij voor ernstige gevolgen voor de planeet.

De oceanen van de wereld raken in steeds slechtere conditie. Dit is de conclusie van het vijfde verslag van de Copernicus-dienst voor de monitoring van het mariene milieu. In het jaarlijkse rapport laten 150 wetenschappers in opdracht van de Europese Commissie zien hoe snel de oceanen veranderen als gevolg van menselijk handelen. In het verslag worden de ergste gevolgen opgesomd: volgens het rapport zorgen de opwarming van de wereldzeeën en het smelten van het landijs voor een stijging van de zeespiegel - met 2,5 millimeter per jaar in het Middellandse Zeegebied en tot 3,1 millimeter wereldwijd.

In het rapport wordt de overstroming van Venetië in november 2019, toen het waterpeil tot 1,89 meter steeg, als voorbeeld genoemd van de gevolgen. De opwarming van de oceanen heeft ook tot gevolg dat het mariene leven naar koelere wateren migreert of dat de populaties van soorten krimpen. Volgens het rapport neemt het zee-ijs in het Noordpoolgebied gestaag af: tussen 1979 en 2020 verloor het Noordpoolgebied een oppervlakte ijs van circa 2.1 miljoen km2. Sinds 1979 is het ijs met 12,89% per decennium afgenomen. De laagste niveaus werden in de afgelopen twee jaar bereikt.

In het rapport wordt gewaarschuwd dat indien het zee-ijs in het Noordpoolgebied blijft smelten dit kan bijdragen tot de regionale opwarming, erosie van de kusten van het Noordpoolgebied en veranderingen in de mondiale weerpatronen. Een andere bevinding: extreme schommelingen als gevolg van hitte- en koudegolven in de Noordzee houden rechtstreeks verband met veranderingen in de visserij. De tong, de Europese kreeft, de zeebaars en de eetbare krabben worden hier genoemd.

"Klimaatverandering, vervuiling en overbevissing hebben de oceanen onder ongekende druk gezet", aldus Karina von Schuckmann, voorzitter van het Ocean State Report in een verklaring bij het rapport. De oceanen bedekken het grootste deel van het aardoppervlak en regelen het klimaat, zei zij, en zij voegde eraan toe dat nauwkeurige en tijdige monitoring van cruciaal belang is om de oceanen beter te begrijpen en op veranderingen te reageren.

Copernicus is het programma voor aardobservatie van de Europese Unie. Doel is de toestand van het land, de oceanen en de atmosfeer, oftewel de klimaatverandering en de gevolgen daarvan, te volgen op basis van satellietwaarnemingen en metingen op aarde.