Hoe effectief is nieuwe overheidscampagne in strijd tegen geweld onder drillrappers?

"Het dragen van een niffie is echt niet wijs" of "drop je knife en doe wat met je life". Het zijn fragmenten uit de landelijke campagne van het Ministerie van Justitie en Veiligheid die deze week is gelanceerd. Doel is om bewapening onder jongeren tegen te gaan. Maar deskundigen, die met de doelgroep in aanraking komen, twijfelen over het nut ervan. Zo valt te lezen bij AT5.

We leggen de (beeld)campagne voor aan strafrechtadvocaat Vito Shukrula en criminoloog Marijke Drogt. Beiden zijn niet echt onder de indruk van de filmpjes, voornamelijk omdat de overheid de straat probeert na te doen. "Het is gewoon niet echt stoer om te rappen over het juiste doen", zegt Shukrula.

Irritatie
"Ze gebruiken natuurlijk straattaal op die poster. Dat roept bij mij ook een beetje irritatie op, want het woord straattaal zegt het op zich al: dat wordt gebruikt op de straat en door de straat. En opeens gaat de Staat straattaal gebruiken en dat lijkt mij niet de manier om aan te sluiten bij de jongeren die ze voor ogen hebben", aldus criminoloog Marijke Drogt.

Hoewel de campagne voor alle jongeren in Nederland geldt is het evident dat de focus ligt op minderjarigen die zich aangetrokken voelen of behoren tot de drillrapscene. De afgelopen jaren vonden verschillende (dodelijke) steekincidenten plaats, waarbij rivaliserende drillrapgroepen elkaar te lijf gingen met kapmessen.

'Bang voor elkaar'
Vito Shukrula is als advocaat bij verschillende strafzaken betrokken waarin drillrappers figureren. Hij denkt dat de jongens die aanleiding zijn voor deze campagne het allemaal weinig zal interesseren.

"Die jongens dragen vaak zo'n mes, omdat ze vaak bang zijn voor elkaar. De politie zegt nu: lever je mes in. En dan? Dan zit je dus zonder mes. Dus die jongens denken: ja, dat is leuk, dan ga ik mijn mes inleveren, maar hoe zit het dan met mijn tegenstander? Die heeft nog steeds een mes. Dan kan ik mij niet verweren als hij mij gaat neersteken", schetst de advocaat. "Het doel wat de politie heeft, gaat het denk ik niet redden bij deze jongens."

"Die jongens zitten zo in een geweldsspiraal dat heel moeilijk te doorbreken is vanuit de overheidscampagne", vult Drogt aan. "Ik denk dat de overheid wel echt 'the least of their concerns is'. Zij leven in een eigen dimensie waarin gevaar is, waarin de ander de vijand is. Daar zit angst bij, daar zit heel veel identiteit bij. Die beïnvloeding moet van dichtbij komen, niet van grote afstand".

Maar er gebeurt meer dan alleen filmpjes, posters en een landelijke actie waarbij jongeren anoniem hun wapens kunnen inleveren op politiebureaus. Er wordt ook gewerkt aan een verkoopverbod van alle messen voor jongeren onder de 18 en het wordt strafbaar om straks nog met een steekwapen over straat te lopen.

Eenvoudig bestellen
Nu is het voor minderjarigen nog vrij eenvoudig om aan kapmessen, hakbijlen of andere grote steekwapens te komen. Volgens Shukrula worden die vooral online besteld, via AliExpress. "Je kan gewoon grote kapmessen bestellen. Zelfs voor omgerekend 15 euro. Daarmee kan je als klein jongetje al de straat op in Amsterdam."

Inleveractie steekwapens ( Foto: Ministerie van Justitie en Veiligheid)
Inleveractie steekwapens ( Foto: Ministerie van Justitie en Veiligheid)