Zou de Taliban een alliantie kunnen vormen met Mexicaanse drugskartels?

Naarmate de Taliban het voor het zeggen heeft in Afghanistan, zullen ze hun greep op de papaverteelt verder versterken. Dit zal op zijn beurt gevolgen hebben voor de wereldwijde drugshandel en in het bijzonder voor de machtige kartels van Mexico.

Afghanistan en Mexico lijken op een wereldkaart ver van elkaar verwijderd en hebben daarnaast ook grote historische, sociologische en religieuze verschillen. Maar de Taliban en de Mexicaanse kartels zijn allebei financieel afhankelijk van drugshandel en schuwen niet om extreem geweld te gebruiken om zich politieke macht en grondgebied toe te eigenen. Voorafgaand aan de verkiezingen in Mexico in juni zijn talrijke kandidaten bedreigd en vermoord door de kartels, wiens voorkeur ging naar andere kandidaten en waar ze openlijker dan ooit tevoren stemmen voor kochten.

In 2009 hebben gerenommeerde experts al tijdens een hoorzitting van het Amerikaanse Congres bewijsmateriaal gepresenteerd van de wereldwijde gevaren die door de Taliban- en Mexico-kartels worden veroorzaakt als "transnationale organisaties voor drugshandel", en hebben daarbij gewezen op gevaarlijke overeenkomsten tussen de Taliban en de Mexicaanse drugskartels die sindsdien alleen maar zijn toegenomen.

Afghanistan, Mexico en Myanmar domineren de opiatenhandel
Ongeveer 95% van 's werelds opiumpapavers worden verbouwd in Afghanistan, Mexico en Myanmar, met alle illegale productie en handel in heroïne en andere opiaten die dat met zich meebrengt. In Mexico zijn drugskartels hiervoor verantwoordelijk en hebben ze de steun van overheidsfunctionarissen. In Afghanistan hebben producenten volgens Amerikaanse en VN-documenten een direct contact met de Taliban. Ze werkten ook samen met de Afghaanse regering – inclusief de door de VS gesteunde regering. Deskundigen op de hoorzitting van het Amerikaanse Congres in 2009 schatten dat 50% van het BBP van Afghanistan dat jaar voortkwam uit de opbrengsten van de illegale drugshandel.

De Taliban hebben altijd een tegenstrijdige houding gehad: consumptie van opiaten is verboden, maar de teelt en verkoop wordt oogluikend toegestaan. Volgens een rapport van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken dat begin dit jaar werd vrijgegeven, vind de meeste opiumproductie in Afghanistan plaats in regio's die al onder controle van de Taliban stonden, of in ieder geval onder hun invloed. Volgens het rapport haalde de Taliban een aanzienlijk inkomen uit de opiatenhandel, erop wijzend dat dit conflicten aanwakkerde, de rechtsstaat ondermijnde, corruptie aanmoedigde en ook een factor was die bijdroeg aan drugsmisbruik in het land.

Een in april gepubliceerd VN-rapport bevestigde deze bevindingen en legde een direct verband tussen de Taliban en de papaverteelt. Volgens het VN-rapport was het totale areaal voor papaverteelt in Afghanistan tussen 2019 en 2020 toegenomen van 163.000 tot 224.000 hectare (402.780 tot 553.500 acres). Bovendien, was er in 2019 zo'n 21 hectare aan papavervelden vernietigd  en in 2020 geen.

Afghanistan heeft zelf ook een ernstig drugsprobleem vanwege de opiumhandel. De VN schat dat 2 tot 2,5 miljoen mensen drugs gebruiken in het land, en velen nemen meerdere keren per dag heroïne. Er is ook een aanzienlijk aantal Afghaanse kinderen die drugs gebruiken, vooral in provincies waar kinderarbeid wordt gebruikt om de papavers te oogsten.

Europa is de belangrijkste bestemming voor Afghaanse heroïne, gesmokkeld via Turkije en de Balkan.

Naar schatting produceert elke hectare 28 kg opium, wat betekent dat er vorig jaar in totaal 6.300 ton opium werd verbouwd.

Kunnen rivalen samenwerken?
De internationale drugshandel heeft een aantal kartels in Mexico doen ontstaan. Het Sinaloa-kartel is momenteel het snelst groeiende en is de baas over die gebieden in Mexico waar de papaverteelt het meest winstgevend is. Het is dus een potentiële rivaal voor de Taliban. Maar het feit dat het kartel en de islamistische groepering verschillende markten bedienen, betekent dat ze elkaar goed zouden kunnen aanvullen.

Volgens de Amerikaanse Drug Enforcement Administration (DEA) heeft het Sinoloa-kartel bijna een monopolie op de Amerikaanse heroïnemarkt. Het Pentagon gelooft dat het kartel aanwezig is in 60% van de landen ter wereld, van de EU en West-Afrikaanse staten tot India, China en Rusland - alle landen waar ook drugs uit Afghanistan worden verkocht. Op dit moment speelt het Mexicaanse kartel vooral in op de vraag naar in Zuid-Amerika gemaakte cocaïne en synthetische drugs. Maar het zou niet de eerste keer zijn dat organisaties, die eigenlijk met elkaar concurreren, samen gaan werken om hun winst en politieke invloed te vergroten.

Papaverveld ( Pixabay)
Papaverveld (Pixabay)