OS: Goud voor de hockeyvrouwen!

Het Olympisch hockeygoud is terug waar het hoort. Bij de vrouwen van het Nederlands elftal. In een finale die bol stond van de spanning en weing goed hockey werd het 3-1 voor Oranje. Een sleutelrol was weggelegd voor de afscheid nemende Caia van Maasakker, die twee strafcorners verzilverde. Voor Nederland is het de vierde olympische titel in het vrouwenhockey en de eerste sinds die van 2012 in Londen.

De handen van Van Maasakker, die tegen Argentinië haar laatste wedstrijd speelde, gingen vijf seconden voor het horen van de zoemer al de lucht in. Ze vond vervolgens de armen van Eva de Goede en Lauren Stam, waarna de wisselspeelsters het veld instormen en Nederland juichend in een kring het behalen van olympisch goud vierde.

Met twee rake sleeppushes leidde Van Maasakker de Oranje Dames in het tweede kwart van een 1-0 naar een 3-0 voorsprong. Het was een droomwedstrijd voor de afscheid nemende Van Maasakker, wiens strafcorner niet alleen deze Olympische Spelen, maar de afgelopen jaren bekritiseerd is.

Na de dramatisch verloren olympische finale van Rio de Janeiro in 2016 tegen Groot-Brittannië nam het Nederlands elftal afscheid van maar liefst acht internationals. Onder anderen voormalig Wereldspeelsters van het Jaar Maartje Paumen (2011, 2012), Naomi van As (2009, 2016) en Ellen Hoog (2014) beëindigden hun indrukwekkende interlandloopbaan, waarin ze Nederland onder meer de wereldtitel (2014) en de olympische titel (2008, 2012) bezorgden.

Bondscoach Alyson Annan bleef na het zilver van Rio de Janeiro aan. Zij gaf het Nederlands elftal een verjongingskuur en bouwde aan een ploeg die de eerste maanden vanwege de vele nieuwelingen ‘het nieuwe Oranje’ werd genoemd. Uit de nationale jeugdteams werden onder anderen Josine Koning, Anne Veenendaal, Frédérique Matla, Lauren Stam en Pien Sanders overgeheveld. Malou Pheninckx en de voor Tokio geblesseerd afgevallen Ireen van den Assem begonnen aan een tweede hockeyleven als international. Onduidelijk was hoe sterk de vernieuwde selectie precies was in vergelijking met daarvoor en ten opzichte van andere landen.

De renovatie bleek uiteindelijk het startsignaal voor een gouden periode. Sinds de verloren olympische finale van 2016 in Rio de Janeiro leden de Oranje Dames in vijf jaar tijd slechts drie nederlagen in 103 interlands (92 zeges, 8 keer gelijk). Verloren werd er alleen van België (0-1), Australië (1-0) en Argentinië (2-0).

Alle toernooien waaraan Oranje de afgelopen vijf jaar deelnam, werden gewonnen. Vaak nog met overmacht ook. Achtereenvolgens won Nederland het EK (2017), de Hockey World League (2017), het WK (2018), de Champions Trophy (2018), de FIH Pro League (2019), het EK (2019), de FIH Pro League (2021) en het EK (2021).

Sleutel van het succes was onder meer het vertrouwen dat Annan gaf aan de vaste kern speelsters. Vijf jaar lang was de selectie van Nederland grotendeels een gesloten bastion. Van de zestien internationals in Tokio waren er twaalf van de partij in Brussel in 2017 tijdens de Hockey World League Semi-Final, het eerste toernooi na de Olympische Spelen van Rio de Janeiro. Lidewij Welten ontbrak tijdens die HWL vanwege een blessure en Eva de Goede genoot op dat moment van een sabbatical. Alleen Sanne Koolen en Felice Albers sloten van de Tokio-gangers pas later bij Oranje aan. Vijf jaar lang sleep Annan daardoor automatismen in het elftal, dat zowel op het wereldkampioenschap van 2018 als op deze Olympische Spelen in Tokio imponeerde met tiki-taka-hockey.

Ook op deze Olympische Spelen steeg Nederland boven alles en iedereen uit. In de poulefase werden alle wedstrijden gewonnen. Nieuw-Zeeland had in de kwartfinale geen schijn van kans. Imponerend was ook de manier waarop in de halve finale uittredend kampioen Groot-Brittannië aan de kant werd gezet. De gouden medaille lag voor het oprapen.

Ook Argentinië, de huidige nummer twee van de wereld, was in de finale niet bestand tegen het hogeschoolhockey van Nederland. Na vijf minuten was het Margot van Geffen die de eerste strafcorner haalde. De sleeppush van Caia van Maasakker, die haar laatste wedstrijd speelde, spatte uiteen op de lat.

Na een sterke openingsfase van Oranje kwam Argentinië halverwege het eerste kwart meer in balbezit. Het leverde de eerste veldkans van de wedstrijd op voor Micaela Retegui, de dochter van bondscoach Carlos Retegui. Een stuiterende bal sloeg ze richting het doel, maar ze raakte hem niet goed en schoot naast. Duidelijk was wel meteen dat Argentinië een serieuze tegenstander was. Het was echt een wedstrijd, waarin harde duels werden uitgevochten.

Nederland begon sterk aan het tweede kwart. Heerlijk was de dribbel over de achterlijn van middenvelder Laura Nunnink. Slalommend zette ze vier speelsters van Argentinië te kijk, waarna ze met haar backhand op goal pushte, maar de bal ging voorlangs. Even later schoot Maria Verschoor uit de draai tegen de zijplank. Oranje was op jacht naar een doelpunt.

Die viel na 23 minuten hockeyen, toen Frédérique Matla een strafcorner uit een situatie haalde. Gekozen werd deze keer voor een variant. Matla speelde de inlopende Margot van Geffen in, die glijdend de 1-0 binnentipte. Zelden de afgelopen vijf jaar juichten de Oranje Dames zo hard als nu. Oerkreten galmden door het Oi Hockey Stadium in Tokio.

Daarna ging het bijzonder hard met het scoreverloop. Eerst sleepte Van Maasakker uit een strafcorner de 2-0 op de plank, door de benen van lijnstopper Sofia Toccalin. Drie minuten later pushte ze vanaf de kop cirkel ook de 3-0 binnen, in de linkerbenedenhoek. Uitzinnig van vreugde vielen haar teamgenoten haar in de armen.

Nog voor rust deden Las Leonas iets terug, toen de Argentijnse sleepster Agustina Gorzelany door de benen van keepster Josine Koning de 3-1 binnenpushte. Even waren de Argentijnen vervolgens in het derde kwart op zoek naar de 3-2, maar over het algemeen bleef Nederland domineren. Verschoor had de 4-1 op haar stick, maar stuitte op keepster Belén Succi.

Aan het begin van het laatste kwart nam de spanning toe, toen Argentinië twee strafcorners achter elkaar haalde. Twee keer was het doelpuntenmaakster Gorzelany die pushte. Maar beide keren stuitte haar granaat van een corner op de uitlopende Lidewij Welten, die met gevaar voor eigen leven de 3-2 voorkwam.

Drie minuten voor tijd hoopten de Argentijnen vurig op nog een strafcorner, maar de videoscheidsrechter gaf hen geen gelijk. De tijd tikte vervolgens weg en de verdediging van Oranje gaf niets meer weg. Toen na zeventig minuten hockeyen de zoemer klonk, was het olympisch goud binnen: de bekroning voor vijf jaar lang de beste ploeg van de wereld zijn.