EU-burgers hebben een positief beeld van de EU, maar willen hervormingen

De meest recente enquête van de publieke opinie door het Europees Parlement laat zien dat steun voor de EU hoog blijft, ondanks de pandemie. Een nieuwe Eurobarometerenquête, in opdracht van het Europees Parlement (EP) uitgevoerd in maart en april 2021, laat zien dat de coronapandemie steeds voelbaarder wordt in het persoonlijke leven en op de financiële situatie van burgers. Acht op de tien respondenten weet wat de Europese Unie (EU) doet om de gevolgen van de pandemie tegen te gaan.

Europeanen noemen volksgezondheid, armoedebestrijding, steun aan de economie en werkgelegenheid en de aanpak van klimaatverandering als prioriteiten van het Europees Parlement. Deze Eurobarometer van het EP laat zien dat er brede steun is voor de Europese Unie en dat men het eens is dat wereldwijde uitdagingen, zoals de pandemie, het beste aangepakt kunnen worden op EU-niveau.

Impact van corona op financiële situatie wordt door meer dan de helft van de Europeanen gevoeld
Aan het eind van het eerste kwartaal van 2021 geeft 31% van de Europeanen aan dat hun persoonlijke financiële situatie negatief wordt beïnvloed door de pandemie. Daarnaast verwacht 26% dat zij dit nog gaan merken. Deze 57% van de respondenten zijn een meerderheid van de Europeanen, maar er zijn grote verschillen tussen lidstaten. In Nederland stelt 67% van de ondervraagden dat zij verwachten dat de pandemie geen invloed gaat hebben op hun financiële situatie. In België is dit een kleine meerderheid van 51%.

Lockdowns: Voordelen voor de volksgezondheid wegen zwaarder dan de economische schade
Ondanks de financiële impact van de pandemie stelt een merendeel van de EU-respondenten (58%) dat de voordelen voor de volksgezondheid van de coronamaatregelen in hun land zwaarder wegen dan de economische schade die deze veroorzaken. Deze mening wordt gedeeld in de meeste EU-lidstaten en suggereert een verandering in de houding ten opzichte van de tweede helft van 2020. Toen beoordeelde, volgens data van een EP-enquête uit 2020, een kleine meerderheid van burgers de economische schade als belangrijker. In Nederland zit men rond het EU-gemiddelde; 59% van de ondervraagden stelt dat de voordelen voor de volksgezondheid van de coronamaatregelen in hun land zwaarder wegen dan de economische schade die deze veroorzaken. In België is dit percentage zelfs nog iets hoger, namelijk 64%.

Acht op de tien Europeanen weten wat de EU deed sinds afgelopen zomer - maar de helft is het hiermee eens
Europeanen zijn goed op de hoogte wat de EU doet om de coronapandemie en de gevolgen daarvan tegen te gaan. Acht op de tien Europeanen heeft gehoord, gezien of gelezen over de maatregelen en acties van de EU - en bijna de helft van de EU-respondenten (48%) weet wat deze maatregelen zijn. Ondanks het hoge niveau van bewustzijn, stelt slechts 48% van de EU-burgers tevreden te zijn met de maatregelen, terwijl 50% dit niet is. Tegelijkertijd is slechts 44% van de burgers tevreden met de solidariteit tussen de lidstaten bij de aanpak van de pandemie.

Ondanks verschillen blijft algemene steun voor de EU erg hoog
Ondanks variaties op korte termijn en verschillen tussen lidstaten, blijft het positieve beeld van de EU op een van de hoogste niveaus van de afgelopen tien jaar. Bijna de helft van de EU-burgers (48%) heeft een positief beeld van de EU. Nog eens 35% heeft er een neutrale kijk op, terwijl maar 17% een negatief beeld heeft. De enquête toont de positieve trend aan over het beeld van de EU dat de laatste tien jaar gestaag groeit. Het beeld blijft hoog ondanks de pandemie en de gevolgen ervan op het leven van Europeanen.

De combinatie van de kritische blik van burgers op de concrete maatregelen tegen de crisis en de positieve trend op de lange termijn in steun voor de EU verklaart een duidelijke roep tot EU-hervormingen. 70% van de respondenten stelt een voorstander van de EU zijn. Een kwart van de Europeanen (23%) is echter voor de EU ‘zoals deze nu is’ - een afname van vier procentpunt sinds eind 2020. Bijna de helft van de ondervraagden (47%) stelt dat zij ‘een voorstander van de EU zijn, maar niet zoals deze nu gerealiseerd is.’

Gezondheid, vaccins en meer crisisbevoegdheden als EU-prioriteiten
74% van de Europeanen wil dat de EU meer bevoegdheden krijgt om crises, zoals de coronapandemie, aan te pakken. Europeanen kwamen met de volgende prioriteiten waar de EU zich moet inzetten bij het bestrijden van de pandemie: snelle toegang tot veilige en effectieve vaccins voor alle EU-burgers (39%), meer geld voor het ontwikkelen van behandelingen en vaccins (29%), het opzetten van een Europese crisisstrategie (28%) en de ontwikkeling van Europees gezondheidsbeleid (25%).

Het EP moet zich richten op volksgezondheid, maar ook armoedebestrijding en klimaatverandering
Wanneer men concreet gevraagd werd naar de verwachtingen van het EP stelden de ondervraagden dat hun volksvertegenwoordigers zich moet richten op de volksgezondheid (49%). Dit wordt gevolgd door armoedebestrijding (39%), steun voor de economie en werkgelegenheid (39%) en de aanpak van klimaatverandering (34%).