2020 een van de warmste jaren, VN en WMO waarschuwen voor klimaatverandering

Ondanks de COVID-19 pandemie en de daardoor gedaalde industriële activiteiten wereldwijd, is 2020 een van de drie warmste jaren aller tijden. De negatieve trend zet door, zo blijkt uit het WMO-rapport. Dus 2021 zal des te belangrijker zijn om de "meedogenloze klimaatverandering" te beteugelen.

Volgens de VN wordt 2021 een "cruciaal" jaar om de "catastrofale" gevolgen van klimaatverandering in te dammen. Dat maakte de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) bekend bij de presentatie van haar jaarverslag over 2020 in Genève. VN-secretaris-generaal António Guterres zei dat mensen beschermd moeten worden tegen de "rampzalige gevolgen" van klimaatverandering. Daarom zouden alle staten zich moeten committeren aan klimaatneutraliteit in 2050.

De coronapandemie heeft vorig jaar op veel plaatsen de economie op een laag pitje gezet, maar het had weinig effect op het klimaat. Ook al werd de uitstoot van broeikasgassen een korte termijn flink verlaagd, de concentratie bleef stijgen in de atmosfeer, schrijft de WMO in haar eindrapport over mondiaal klimaat 2020.

Nadat alle meetgegevens beschikbaar zijn gekomen, bevestigt de WMO zijn prognose van december: 2020 was een van de drie warmste jaren ooit geregistreerd. Als de emissietrend doorzet, kan de wereldwijde gemiddelde CO2-concentratie dit jaar oplopen tot 414 ppm (parts per million) of meer, aldus de WMO. In 2019 was de waarde een goede 410 ppm, hoewel er voor 2020 een stijgende trend was, was er nog geen exact eindcijfer. De waarde van 410 ppm ligt 148 procent boven het pre-industriële niveau (1850-1900).

Methaan en Distikstofmonoxide (lachgas) zijn ook bijzonder relevant. De concentratie voor methaan was 260 procent, voor lachgas 123 procent hoger. De gemiddelde temperatuur op aarde lag in 2020 ongeveer 1,2 graden boven het pre-industriële niveau. Het warmste jaar tot nu toe was 2016. De waarden van 2019 en 2020 liggen zo dicht bij elkaar dat het onmogelijk is te zeggen wat het warmere jaar was, zei de WMO-woordvoerster in Genève. De tien jaar van 2011 tot 2020 waren het warmste decennium. "Dit is een angstaanjagend rapport dat door alle staatshoofen en regeringen in de wereld moet worden gelezen", zei Guterres in New York.

De effecten van door de mens veroorzaakte klimaatverandering zijn verwoestend en znu al over de hele wereld zichtbaar. Ondertussen ligt de internationale gemeenschap niet op schema om der verandering in te brengen. "We staan aan de rand van de afgrond", vervolgde Guterres. Het rapport bevestigt de "meedogenloze klimaatverandering", zei WMO-secretaris-generaal Petteri Taalas. De negatieve trend zal zich nog enkele decennia voortzetten, ongeacht klimaatbeschermingsmaatregelen. Daarom is het belangrijk om voorbereid te zijn op frequentere en intensere extreme weersomstandigheden, die aanzienlijke schade zullen aanrichten en miljoenen mensen zullen treffen.

Om de ergste gevolgen van klimaatverandering te voorkomen, zou de temperatuurstijging volgens berekeningen van wetenschappers tegen het einde van de eeuw niet hoger mogen zijn dan 1,5 graden. De internationale gemeenschap wil dit doel zoveel mogelijk bereiken na het Klimaatakkoord van Parijs. Volgens cijfers van de VN zou de uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 met 45 procent onder het niveau van 2010 moeten zijn verminderd. Volgens wetenschappers zal dit waarschijnlijk mislukken zonder nieuwe en ambitieuzere doelstellingen voor klimaatbescherming.