Eerste bijzetting op Veteranenbegraafplaats

Met de herbegrafenis van luitenant-kolonel Tivadar Spier, ridder Militaire Willems-Orde, heeft de eerste oud-militair z’n laatste rustplaats gevonden op de nieuwe Nationale Veteranenbegraafplaats in Loenen.

“Mijn vader ligt hier straks omringd door kameraden. Midden in de natuur met aan weerszijde berkenbomen”, vertelt Liliane Spier tevreden na de bijzetting van haar vaders as op de nieuwe Veteranenbegraafplaats. "Hij overleed 10 jaar geleden. Mijn moeder eerder, maar ook zij heeft hier nu haar laatste rustplek gekregen. Het is een fijne gedachte dat ze hier samen zijn. Anders waren ze opnieuw gescheiden. Dat is best een grimmige gedachte.”

Liliane is ervan overtuigd dat Tivadar Spier bijzonder tevreden zou zijn geweest met de beslissing om hem hier, mét militaire eer door 45 Panterinfanteriebataljon, te herbegraven. “Na zijn dood heeft vader mij in een brief gevraagd om een mooie, laatste rustplaats voor hem en mijn moeder. Omdat ik weet hoe sterk hij verbonden was met Defensie, vroeg ik toestemming om hen bij te zetten op het Ereveld Loenen. Maar dit is voorbehouden aan hen die gesneuveld zijn in de strijd. Niet veel later werd duidelijk dat er plannen waren voor een Veteranenbegraafplaats. Nu 10 jaar later staan we hier. Hij zou gezegd hebben: ‘Het was het wachten waard.’”

Ook voor partners
De keuze om ook partners van veteranen toe te laten op de begraafplaats is volgens bestuurslid Sotthewes van de stichting Nationale Veteranenbegraafplaats een logische stap. “De veteranen hebben een nauwe band met Defensie en medeveteranen, maar ook met hun partner. Dan moet je niet hoeven kiezen. Er zijn nu 900 graven en dat kunnen we eventueel uitbreiden."

Stenen rechtop
Op de Veteranenbegraafplaats worden de grafstenen rechtop geplaatst, terwijl op Ereveld Loenen de stenen liggen. Dat is een bewuste keuze, om het onderscheid tussen beiden duidelijk te maken. De twee begraafplaatsen hebben namelijk dezelfde uitstraling en sfeer.

Overvallen
Begraafplaatscoördinator Monuta geeft aan te zijn overvallen door het grote aantal belangstellenden. Er zijn honderden geïnteresseerden en al tientallen veteranen hebben bevestigd hier begraven te willen worden. Er is ook al meermaals gevraagd of een reservering een optie is. “Dit zijn zaken die we de komende tijd moeten bepalen. Hier hebben we eigenlijk nog helemaal niet over nagedacht”, reageert een woordvoerder.

Joop Hazeu is één van die veteranen die na zijn dood graag naar Loenen gebracht wil worden. “Je ligt daar toch samen met mensen die ook namens Nederland zijn uitgezonden. Je begrijpt elkaar. Het is onze plek. Mijn vrouw wil ook. Gelukkig, want ze heeft me al vaak genoeg moeten missen.”

Waarom niet eerder?
Maar als een groot deel van de 115.000 veteranen in Nederland zo positief is, waarom is zo’n begraafplaats dan niet eerder gerealiseerd? “Jarenlang was er simpelweg weinig aandacht voor oudgedienden en veteranen”, vertelt generaal-majoor b.d. Fred Sotthewes, voormalig plaatsvervangend Commandant Luchtstrijdkrachten. “Defensie heeft lange tijd geen prominente rol gespeeld in de maatschappij. Pas sinds 2010 komt er veel meer aandacht voor. Bijvoorbeeld door de Veteranenwet waarin de zorgplicht voor veteranen is opgenomen. Beetje bij beetje krijgen oud-militairen de eer die ze verdienen.”

Kosten
Het openen en onderhouden van een begraafplaats kost veel geld. Daarom moet, net zoals bij ieder ander kerkhof, voor het graf en de grafrechten betaald worden. “Maar als er ook nog een steen op moet, kan dat voor sommige mensen een belemmering zijn om het niet te doen”, benadrukt Sotthewes. “Dat vonden wij geen optie. Vandaar dat we de grafsteen schenken. Verschillende partijen kunnen een steen sponsoren. Defensie heeft er bijvoorbeeld 35 aangeboden. Daarvoor is geld gebruikt dat overbleef vanwege het niet doorgaan van Veteranendag.”

(foto: Ministerie van Defensie)
(foto: Ministerie van Defensie)