Imam: 'Coronabesmetting wordt soms verzwegen'

Yassin Elforkani, imam in Amsterdam Nieuw-West, ziet een groot probleem met de schaamtecultuur die vaak onder islamitische families leeft. Elforkani ziet dat uit schaamte vaak coronabesmettingen worden verzwegen.

De hoofdimam van de Blauwe Moskee in Amsterdam krijgt soms telefoontjes van moskeebezoekers met de mededeling dat zij besmet zijn met het coronavirus, maar met de uitdrukkelijke wens dat de imam zijn mond hierover houdt. Tijdens een interview in de Volkskrant lucht hij zijn hart.

Hij merkt ook dat sommigen zich niet laten testen. "Als er iemand in de omgeving ziek is of symptomen heeft, hun moeder bijvoorbeeld, willen ze niet worden gezien als de schuldige. Dus dan gaan ze maar door. Corona wordt gezien als iets heel ergs, iets om je voor te schamen."

Onder mensen met een niet-westerse achtergrond is corona een taboe, iets waar de imam graag vanaf wil. Het is prima dat Nederland zich nu focust op het gebruik van mondkapjes. "Maar we vergeten dit culturele aspect. Het baart ons echt zorgen."

'Wat zullen de buren denken'
De imam kan alleen maar raden naar het waarom van de coronaschaamte onder zijn achterban. Het is in sommige culturen erg lastig om te zeggen dat het moeilijk met je gaat. 
Daarnaast kan het zijn dat je gezien wordt als iemand die zich niet aan de regels heeft gehouden.

"Als er iets aan de hand is, een ongewenste zwangerschap bijvoorbeeld, is de eerste gedachte vaak: wat zullen de buren ervan denken?", zo vertelt Elforkani.

Elforkani doet geen uitspraak op de vraag of dit gedrag de verspreiding van het virus versnelt. "Ik heb daar geen cijfers van. Er zijn ook een groot aantal mensen die zich wel aan de regels houden. Er zijn families van tien man die op tachtig vierkante meter bij elkaar leven. Soms zijn er mensen die met grote aantallen bij elkaar komen in relatief kleine woningen. Dit gedrag kan echt leiden tot grote aantallen besmettingen."

De imam wil stigmatisering voor zijn. "Dit is zeker geen islam-probleem. Het is iets cultureels. Het is een cultuur met een collectief karakter waarin mensen graag en in groten getale bij elkaar komen. En waarin ze vooral niet als schuldige aangewezen willen worden. Het zou net zo goed in Volendam kunnen spelen."

Moskeeë werken hard
Via moskeeën worden moslims zoveel mogelijk geïnformeerd over het taboe rond corona, maar daarover krijgen imams commentaar vanuit hun achterban. "Moet je dit nou zo naar buiten brengen? Waarom noem je het een taboe? Straks zegt Wilders weer dat we niet deugen."

Ook dat ziet Elforkani als een probleem, die hier vooral geen intergratiedebat van wil maken of wil polariseren. "Ik zie het als mijn plicht. Mijn religie zegt dat ik iets voor de maatschappij moet doen. Ik wil niet wegkijken", zegt hij moedig en resoluut.

Elforkani ziet dan ook graag dat testlocaties zich vestigen rond moskeeën, zodat mensen laagdrempelig getest kunnen worden. Verder roept hij tijdens het belangrijke vrijdaggebed alle gelovigen op zich, in geval van klachten, te laten testen.

Bang om de moskee bij een besmetting te sluiten is hij niet, al zal het moeilijk voor hem zijn; de moskee was in de zomer tijdens de eerste golf al twee maanden gesloten. "Ik herinner me hoe ik tijdens de ramadan aankwam en dan die lege moskee zag – dat was heel emotioneel."