Uitkomst mondkapjesonderzoek Amsterdam en Rotterdam

Door een snelle stijging van het aantal COVID-19 besmettingen deze zomer, is er een experiment uitgevoerd van 5 tot en met 31 augustus  met het verplicht dragen van mondkapjes op diverse drukke plekken in de steden Amsterdam en Rotterdam. Daarbij is tegelijkertijd het effect op het menselijk gedrag onderzocht, dit onderzoek is uitgevoerd door het Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving (NSCR). De uitkomsten zijn nu bekend.

Het NSCR onderzocht de effecten van de mondkapjesplicht op het menselijke gedrag. Mogelijke effecten op gezondheid of verspreiding van het virus zijn niet onderzocht. Het RIVM concludeerde eerder dat het dragen van een mondkapje ertoe kan leiden dat mensen voorzichtiger worden en meer afstand houden tot elkaar.

Samenvatting uitkomsten
Dit onderzoek is gericht op het dragen van mondkapjes, drukte en veranderingen in drukte, en het naleven van de anderhalvemeter-regel na de invoering van de mondkapjesplicht in Amsterdam en Rotterdam.

Door middel van het analyseren van camerabeelden hebben wij het gedrag onderzocht in gebieden met een mondkapjesplicht en dit vergeleken met gebieden zonder mondkapjesplicht, en het verloop hiervan over tijd.

Daarnaast onderzochten we door middel van straatobservaties door veldwerkers, straatinterviews en focusgroepen hoe het publiek over de mondkapjesplicht dacht en hoe mensen die werken in de mondkapjeszones de plicht ervaarden.

 Het onderzoek laat zien dat bij de start van de mondkapjesplicht 55% van de mensen een mondkapje droeg in de mondkapjesgebieden, en dat de invoering van de plicht zorgde voor een stijging tot 75% in het dragen van mondkapjes. Deze stijging deed zich niet voor in de gebieden zonder
mondkapjesplicht.

 67% van de mensen droeg het mondkapje op de goede manier, waarbij mond en neus bedekt zijn.

 De drukte in de gebieden met een mondkapjesplicht is niet anders dan voor de invoering van de mondkapjesplicht. Ook in de gebieden zonder mondkapjesplicht is geen verandering in drukte waargenomen.

 Mensen overtreden regelmatig de anderhalvemeter-regel. Dit houdt primair verband met de drukte, zowel in de mondkapjeszones als in de gebieden zonder mondkapjesplicht.

 Het dragen van mondkapjes draagt niet aantoonbaar bij aan het slechter of beter naleven van de anderhalvemeter-regel, in zowel de gebieden met als zonder mondkapjesplicht.

De voorzitters van Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland en Rotterdam-Rijnmond noemen de uitkomsten van het onderzoek bemoedigend. Bij de huidige stand van zaken met betrekking tot het aantal besmettingen in Rotterdam of Amsterdam overwegen de voorzitters nu niet over te gaan tot het verplichten van het mondkapje. Beide beschouwen het mondkapje als een aanvullend nuttig instrument dat, indien de omstandigheden erom vragen, kan worden ingezet. 

Uitkomsten onderzoek gedeeld
Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond en Amsterdam-Amstelland hebben de onderzoeksresultaten gedeeld met de ministers van VWS en J&V, het Veiligheidsberaad, het RIVM en met de gemeenteraden van beide steden.