Radioactieve stoffen gedetecteerd in de lucht boven Noord-Europa
Op verschillende meetlocaties in Noord-Europa zijn in de eerste helft van juni zeer kleine verhogingen van kunstmatige radioactieve stoffen (radionucliden) in de lucht aangetroffen. Hierover hebben Zweedse, Noorse en Finse stralingsbeschermingsautoriteiten op hun websites gerapporteerd. Het RIVM heeft de beschikbare meetgegevens geanalyseerd en een inschatting gemaakt van de situatie.
In Noorwegen is jodium-131 en in Zweden en Finland zijn cesium-134, cesium-137, kobalt-60 en ruthenium-103 gedetecteerd. De aangetroffen hoeveelheden zijn zo laag dat er in deze landen geen invloed is geweest op het milieu of op de gezondheid van de mens.
In Nederland zijn geen kunstmatige radionucliden gedetecteerd. Het RIVM meet continu de aanwezigheid van radioactiviteit in Nederland. Het detecteren van de hele kleine hoeveelheden radionucliden waar hier sprake van is, is alleen mogelijk door zeer geavanceerde apparatuur te gebruiken. RIVM beschikt over deze meetapparatuur.
Mogelijke oorzaak en bron
De radionucliden zijn kunstmatig, dat wil zeggen dat ze door mensen gemaakt zijn. De samenstelling van de nucliden kan duiden op een beschadiging van een brandstofelement in een kernenergiecentrale.
Het RIVM heeft berekeningen gedaan om te achterhalen wat de oorsprong geweest kan zijn van de gedetecteerde radionucliden. Deze berekeningen laten zien dat de radionucliden afkomstig zijn uit de richting van West-Rusland. Een specifieke bronlocatie is niet aan te wijzen op basis van het beperkt aantal metingen.
In 2017 deed zich een vergelijkbare situatie voor: in diverse landen in Europa werd gemeld dat er radioactief ruthenium-106 in de lucht werd gevonden. Omdat er toen veel meetresultaten beschikbaar waren, kon het RIVM de oorsprong goed berekenen. De berekening kwam goed overeen met de locatie van een bestaande nucleaire faciliteit die in meerdere internationale onderzoeken was aangewezen als de meest waarschijnlijke bronlocatie.
Hier is daar daar meer te over lezen.
