Rechtspraak: Taakstraf moet mogelijk blijven bij geweld tegen hulpverleners

De Raad voor de rechtspraak vraagt in een wetsadvies aan minister Grapperhaus van Justitie & Veiligheid met klem om af te zien van een nieuwe wet om taakstraffen onmogelijk te maken bij zaken over geweld tegen hulpverleners. De minister wil in een wetsvoorstel dat de huidige taakstrafbeperking bij gewelds- en zedenmisdrijven wordt uitgebreid en dat alleen nog maar een taakstraf kan worden opgelegd in combinatie met een celstraf.

Extra vergelding
De Raad begrijpt dat de maatschappij extra vergelding vraagt als er geweld wordt gepleegd tegen hulpverleners. Maar, zo stelt de Raad, er is nu ook al voldoende aandacht van rechters voor de ernst van dit soort misdrijven. Het wetsvoorstel belemmert de rechter in zijn mogelijkheden om rekening te houden met bijzondere omstandigheden en dus maatwerk te leveren. De Raad vindt dat erop vertrouwd mag worden dat de rechter – rekening houdend met alle omstandigheden – binnen zijn mogelijkheden per geval zorgvuldig straft. Dit wetsvoorstel spreekt dat vertrouwen niet uit.

Variatie aan gedragingen
De huidige wet biedt al de mogelijkheid om een celstraf op te leggen. Maar de ene mishandeling is de andere niet. Een kleine duw, een ongelukkige val kan al snel zonder dat dat de bedoeling is tot mishandeling leiden. Voor de wet maakt dat geen verschil. Daarnaast betekent de voorgestelde taakstrafbeperking dat de straf die (volgens rechter, officier van justitie, reclassering én maatschappij) het beste bij de casus past, niet kan worden opgelegd. Michiel de Ridder, strafrechter en voorzitter van het Landelijk Overleg Vakinhoud Strafrecht (LOVS): ‘We houden vaak ook rekening met de geschiedenis van de dader en met de gevolgen van een straf voor de maatschappij.’

In verhouding
Bovendien moet de straf in verhouding blijven staan met de ernst van de daad, aldus rechter De Ridder. ‘Stel dat iemand tijdens het uitgaan beschonken een agent duwt. Als diegene dan altijd toch kort de gevangenis in moet, verliest hij misschien wel zijn baan, of relatie. Een werkstraf is dan meer op zijn plaats. Dat is echt een straf en de gevolgen hebben de juiste proportie.’ De maximale straffen tegen politiegeweld zijn in de afgelopen jaren al drie keer verhoogd, maar het aantal veroordelingen is in die tijd nauwelijks veranderd. De Ridder: ‘Mensen zijn zich voor zo’n incident nauwelijks bewust van de strafmaat.’ Op dit moment wordt in circa 40 procent van dit soort zaken een celstraf opgelegd.