Evaluatie distributie jodiumtabletten in Nederland
In 2017 heeft de Rijksoverheid in Nederland jodiumtabletten verspreid. Inwoners tot en met 40 jaar en ouders van kinderen tot 18, die binnen 100 kilometer van een kerncentrale wonen ontvingen de tabletten thuis. In een evaluatie zegt bijna 80 procent van de doelgroep dat zij de tabletten heeft ontvangen en meer dan 70 procent na een jaar nog weet waar ze de tabletten hebben opgeborgen. De begeleidende informatiebrief was volgens de meeste ontvangers duidelijk (89 procent).
Daarbij wacht zestig procent van de deelnemers instructies van de overheid af als er een kernongeval plaatsvindt. Maar ongeveer 30 procent zegt bij een kernongeval het gebied direct te verlaten en de helft zou zijn kind meteen een tablet laten innemen zonder een bericht van de overheid af te wachten.
Dit blijkt uit een onderzoek onder ruim 4900 personen (binnen en buiten het gebied waarin de jodiumtabletten zijn verspreid) van het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu . Zij vulden in december 2017 een lijst in met vragen, een jaar later vulde 60 procent van hen nog een keer een vragenlijst in.
Effecten van een kernongeval
De kans op een kernongeval is erg klein. Maar als het gebeurt, dan kunnen de gevolgen groot zijn. Bij een kernongeval komen radioactieve stoffen vrij die ioniserende straling afgeven. Ook wel radioactieve straling genoemd. Radioactieve straling zie of voel je niet maar kan wel schadelijk zijn. Veel mensen denken dat er bij een kernramp binnen korte tijd veel doden vallen, en dat er veel misvormde kinderen geboren worden. Dat is bij Tsjernobyl en Fukushima echter niet waargenomen. In de praktijk blijkt een verhoogd voorkomen van schildklierkanker het grootste gezondheidseffect van een kernramp te zijn. Meer informatie
Instructies overheid afwachten
Als er radioactief jodium vrij komt bij een kernongeval, dan kan dat na inademing of via voeding opgenomen worden in de schildklier. Op de lange termijn kan dat schildklierkanker veroorzaken. Door tabletten te slikken met niet-radioactief (stabiel) jodium raakt de schildklier verzadigd en neemt minder van het radioactieve jodium op. Het innemen van stabiel jodium werkt daarom alleen kort voor of in de uren na het overkomen van de radioactieve wolk. Daarom moet zo’n tablet alleen worden ingenomen als de overheid dat aan geeft. Het heeft geen zin stabiel jodium in te nemen als er geen radioactief jodium in de buurt is. Jodiumtabletten zijn vooral zinvol voor kinderen en jongvolwassenen. Voor mensen boven de 40 is de positieve werking nooit aangetoond. Ook voor evacuatie is het raadzaam de instructies van de overheid af te wachten. Als de radioactieve wolk overkomt, is het beter in huis blijven dan buiten blootgesteld te worden aan de stoffen. Op de website www.waaromkrijgikjodiumtabletten.nl is meer informatie te vinden.
