Verdachte potentiële schoolshooting: 'het was een grap'
Mitchell O., de 18-jarige man die verdacht wordt van het voorbereiden van een ‘school shooting’, bedoelde het ‘allemaal als grap’. Dat verklaarde hij vandaag in de rechtbank: ‘Ik wilde vooral choqueren’. Het OM verdenkt hem van het plannen van een school shooting, onder meer door een tekst die hij op YouTube plaatste bij een video over zo’n schietpartij in het buitenland. De strafeis tegen hem: 180 dagen jeugddetentie.
FBI
In mei vorig jaar viel het gedrag van O. op internet al op. De FBI in Amerika trok aan de bel toen de 18-jarige Amsterdammer online bleek te dreigen met een 'school shooting', die volgens hem 'op 25 mei' plaats zou vinden. O. was online al aan het aftellen naar dat moment.
Stopgesprek
De Nederlandse politie heeft daarop tot twee keer toe een zogenoemd 'stopgesprek' met hem gevoerd, waarin hem vriendelijk doch dringend is verzocht op te houden met waar hij mee bezig was. 'Ik begreep hen wel, maar ik maak nou eenmaal zulke grappen. Dat weten andere mensen ook. Ik dacht, ze vergeten het wel weer', zegt O. daarover.
Even lijkt het erop dat O. het advies van de politie opvolgt. Maar een half jaar later, in december 2018, krijgt de politie in Nederland weer een telefoontje van de FBI. O. heeft gereageerd op een video op YouTube van een ‘school shooting’ met de tekst: 'Fuck you man just when I was planning my schoolshooting you came out with motivational bs (this is actually no joke)'. Maar een grap, dat was dus precies wat het wel was, zegt hij vandaag. 'Het is YouTube, daar staan domme dingen op.' O. vertelt tijdens de zitting dat hij vooral de reacties die op zo’n bericht volgen, leuk vindt. 'Ik vind het leuk als mensen het ook echt gaan geloven. Er ontstaan dan hele discussies, dat is leuk om te zien.'
Telefoon gewist
Toen de politie op de stoep stond voor opnieuw een gesprek met O., heeft hij de inhoud van zijn telefoon gewist. 'Ik was niks van plan, maar er stonden veel gewelddadige dingen op waarvan ik wist dat ze er iets zouden vinden', zegt O. Later vindt de politie de beelden alsnog, het gaat onder meer om een foto van Hitler en een foto waarop O. de Hitlergroet doet. Als hem gevraagd wordt naar waarom hij de Hitlergroet doet op een foto, zegt hij 'dat grappig te vinden'. De foto van Hitler zou slechts een 'meme' zijn geweest. 'Die heb ik op mijn telefoon staan om reacties uit te lokken', zegt O. 'De Tweede Wereldoorlog was vast een klotetijd, maar ik heb het niet meegemaakt. Ik heb er geen last van of zo'.
Schietvereniging
Ook vindt de politie foto’s van (nep)wapens en een foto waarop O. poseert met een wapen. 'Ik heb een keer een proefles gehad op een schietvereniging', zegt hij. 'Ik kan wel begrijpen dat zo’n foto angst oproept, maar ik doe niks verkeerd.' Bij O. thuis worden geen wapens aangetroffen, alleen een patroon van een balletjespistool.
Enigszins ontoerekeningsvatbaar
O. wordt berecht volgens het adolescentenstrafrecht, omdat er rekening wordt gehouden met zijn (geestelijke) gezondheid. Bij deze vorm van het strafrecht, bedoeld voor jongeren tussen de 16 en 23 jaar, kan een rechter kiezen of een verdachte volgens het jeugd- of het volwassenenstrafrecht wordt berecht. Joris Ruijs, O.'s advocaat, zegt: 'Mitchell is enigszins ontoerekeningsvatbaar en hij heeft een cognitieve achterstand'. Bij het gedeelte van de rechtszaak waar zijn persoonlijke omstandigheden aan bod komen, sluit de rechtbank daarom de deuren voor de pers.
Strafeis
Na de verklaringen van Mitchell O. tijdens eerdere verhoren en vandaag in de rechtbank, komt de officier van justitie terug op eerdere verdenkingen. 'Het voorbereiden van moord of doodslag is niet bewezen, en een terroristisch oogmerk ook niet. O. heeft vooral stoer willen doen. Maar door je zo te uiten, kan er bij mensen wel degelijk de vrees ontstaan dat hij het meent.' Het OM vindt daarom dat O. een straf moet krijgen van 180 dagen jeugddetentie. Hij zit al 99 dagen vast, de rest van de dagen zijn voorwaardelijk als het aan het OM ligt.
Over een week doet de rechter uitspraak.
