Trump: desnoods noodtoestand om muur te bouwen

Delen van de Amerikaanse overheid liggen al twee weken plat omdat het Huis van Afgevaardigden weigert miljarden vrij te maken voor een muur langs de grens met Mexico. Donderdag werd een Democratische meerderheid geïnstalleerd waardoor dit voor president Donald Trump nog lastiger wordt. Hij dreigt de shutdown eventueel jaren te laten duren, en desnoods de noodtoestand af te kondigen om de muur zonder parlementaire steun te laten bouwen.

Honderdduizenden ambtenaren zitten door de platlegging thuis, schrijft de Volkskrant, terwijl andere zogeheten noodzakelijke werknemers wel moeten verschijnen maar geen salaris krijgen. Veel van hen moeten daardoor hun toevlucht nemen tot een tweede baan. Democraten en Republikeinen geven elkaar de schuld van de situatie.

Die wordt veroorzaakt doordat de VS een begrotingsplafond heeft, en als het geld op is dan worden niet-essentiële onderdelen van de overheid automatisch gesloten. Dat plafond kan met nieuwe wetgeving weliswaar worden verhoogd, maar de laatste jaren gebeurt dat iedere keer maar mondjesmaat, waardoor de kans op een confrontatie tussen parlement en president continu op de loer ligt.

Verkiezingscampagne
Begrotingen moeten door de president worden getekend, en Trump weigert dit indien er in het budget geen geld is opgenomen voor de grensmuur, die een van de kernbeloftes uit zijn verkiezingscampagne was. Hij stelde overigens tijdens diezelfde campagne dat Mexico de muur zou bekostigen.

Volgens Trump is de muur nodig om illegale immigratie uit Centraal-Amerika tegen te houden en drugssmokkel te stoppen. De president eist dat er vijf miljard dollar voor wordt vrijgemaakt. Pas dan zal hij een begroting steunen om de verschillende overheden weer open te stellen.

Ruzieachtig
Vrijdag lukte het Democratische leiders opnieuw niet om tot een overeenkomst met de president te komen. Trump noemde de bijeenkomst "productief", maar volgens de nieuwe Huisvoorzitter Nancy Pelosi ging het er soms "ruzieachtig" aan toe. Donderdag keurden de Democraten een wet goed om de overheid weer te openen, maar die zal naar verwachting op een veto van de president stuiten.

Tijdens een persconferentie beaamde Trump dat hij de noodtoestand kan uitroepen om het Huis van Afgevaardigden te passeren en de muur toch te laten bouwen. Dat is theoretisch inderdaad mogelijk, maar dan zal het geld vanuit Defensie moeten komen, waar het al voor andere zaken is gereserveerd. De president riskeert in dat geval dat Republikeinen zich tegen hem keren.